نشانه‌های ضعیف شدن باتری خودرو
م. کوهشاری
مرداد 31, 1404
1010
باتری یکی از اصلی‌ترین اجزا در سیستم برق‌رسانی خودرو است که وظیفه تأمین انرژی اولیه برای روشن کردن موتور و تغذیه تجهیزات برقی را بر عهده دارد. بدون یک باتری سالم، روشن کردن ماشین بسیار دشوار میشود و از طرف دیگر نمی‌توانید از امکان برقی آن استفاده کنید. واقع باتری همان قلب تپنده سیستم برقی خودرو محسوب میشود. با این وجود باتری هم مثل سایر قطعاتی که در خودرو به کار می‌رود، عمر محدودی دارد و به مرور زمان کارایی خود را از دست می‌دهد. به همین شناخت نشانه‌های ضعیف شدن باتری اهمیت زیادی دارد تا قبل از بروز مشکلات جدی و گرفتار شدن در شرایط دشوار، برای تعویض یا تعمیر آن اقدام کنید. در ادامه این مطلب مجله دونگی به علائم ضعیف شدن باتری ماشین می‌پردازیم که خواندن آن برای هر راننده‌ای ضرورت دارد.
وظیفه و اهمیت باتری در خودرو
باتری خودرو به عنوان یک منبع انرژی الکتریکی، وظایف متعددی را برعهده دارد و همین موضوع باعث اهمیت بالایی بررسی دوره‌ای این قطعه شده است. مهم‌ترین نشانه‌های ضعیف شدن باطری ماشین عبارتند از:
- تأمین جریان برای استارت موتور در لحظه روشن کردن
- ذخیره و تأمین انرژی برای چراغ‌ها، سیستم صوتی، شیشه‌بالابرها، بوق و سایر تجهیزات برقی
- تثبیت ولتاژ و جلوگیری از نوسانات جریان در سیستم برق خودرو
با توجه به این وظایف، هرگونه ضعف یا خرابی در باتری می‌تواند کل عملکرد خودرو را مختل کند.
نشانه‌های ضعیف شدن باتری ماشین
با توجه به اهمیت این قطعه در مورد نشانه‌هایی که در مورد ضعیف شدن آن وجود دارد، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
استارت زدن دشوار میشود
اولین و مهم‌ترین نشانه‌های ضعیف شدن باتری، سخت روشن شدن موتور خودرو است. وقتی باتری توان کافی برای تأمین جریان مورد نیاز استارت نداشته باشد، موتور یا دیر روشن میشود. همچنین وقتی سوییچ را می‌چرخانید، صدای استارت خیلی ضعیف به گوش می‌رسد.
این مشکل در روزهای سرد این مشکل بیشتر خود را نشان دهد و احتمال خرابی باتری بسیار زیاد است. در این مواقع چاره‌ای جزء باتری به باتری کردن ماشین یا هل دادن آن در سرازیری ندارید که روشن کردن آن را بسیار دشوار می‌کند.
کنار اینکه یکی از نشانه های ضعیف شدن باتری خوردن دیر استارت خوردن است، نباید فراموش کنید که گاهی دلیل این مشکل ممکن است به خرابی شمع خودرو ارتباط داشته باشد. بنابراین حتما شمع ها را تمیز و به موقع آن‌ها را تعویض کنید.
خاموش شدن ناگهانی خودرو
گاهی ممکن است خودرو به‌طور ناگهانی خاموش شود. این مشکل زمانی که ماشین در حالت درجا روشن باشد و به مدت طولانی در همین حالت قرار بگیرد، بیشتر به چشم می‌خورد. در واقع ناتوانی باتری در حفظ ولتاژ پایدار باعث بروز چنین مشکلی میشود.
کاهش نور چراغ‌ها
حتما برایتان پیش آمده است که چراغ‌های خودرو به خصوص در زمان شب کم فروغ می‌شوند. کم شدن شدت نور چراغ‌های جلو و چراغ‌های داشبورد به ویژه در زمان استارت زدن، یکی از علائم آشکار ضعیف شدن باتری است. این مشکل به دلیل کاهش ولتاژ و توان خروجی باتری رخ می‌دهد.
برو مشکلات تجهیزات برقی
در خودروهایی که تجهیزات و آپشن‌های برقی متعددی (آینه، صندلی، بالابر شیشه، سنسور دنده عقب و ….) به کار رفته است، وجود یک باتری قدرتمند ضروری است. حال زمانی که باتری ضعیف میشود، تمامی این آپشن‌ها از کار می‌افتند. حتی ضعیف شده باتری ماشین باعث کند شدن برف‌پاک‌کن‌ها، کاهش صدای بوق یا ضعیف شدن سیستم صوتی نیز میشود. در چنین شرایط حرکت کردن در جاده‌های سخت برایتان دشوار خواهد بود.
روشن شدن چراغ اخطار باتری
در بیشتر خودروها چراغ هشدار باتری در پشت آمپر قرار داده شده است. روشن شدن یا چشمک زدن این چراغ یکی از نشانه‌های ضعف شده باتری است. البته گاهی نیز می‌تواند به دلیل خراب شدن دینام چراغ اخطار باتری روشن شود. در هر صورت باید دینام و باتری را بررسی کنید تا به دلیل روشن شدن چراغ اخطا پی ببرید.
تغییر شکل فیزیکی باتری
بادکردن، ایجاد ترک و یا نشت مایع اسیدی از باتری هم یکی دیگر از علائم خراب شدن باطری ماشین است. در این مواقع باید به طور جدی‌تری برای تعویض باتری اقدام کنید. چون نشت مایع اسیدی بسیار خطرناک است و حتی می‌تواند به خودروی شما آسیب‌های جدی وارد کند.
انتشار بوی بد
وقتی در حال رانندگی هستید و بویی شبیه به بوی تخم‌مرغ گندیده را استشمام می‌کنید، سریع خودرو را در گوشه‌ای متوقف کنید. این بو ممکن است ناشی از نشت یا واکنش غیرطبیعی اسید داخل باتری است. با تعویض باتری در این مواقع می‌توانید از بروز خطر جلوگیری کنید.
کاهش طول عمر باتری
یک باتری می‌تواند به طور متوسط بین 3 تا 5 سال عمر کند که به نوع و میزان مصرف شما از خودرو بستگی دارد. البته برخی به اشتباه فکر می‌کنند حتی اگر از ماشین هیچ استفاده‌ای نکنند، باتری می‌تواند برای مدت طولانی‌تری عمر کند. اما در واقع یک باتری دارای تاریخ انقضاء است و حتی اگر از آن هیچ استفاده‌ای نکنید، بعد از پایان 5 سال عمر آن تقریباً تمام میشود و باید به فکر تعویض آن باشید.
دلایل اصلی ضعیف شدن باتری خودرو
حالا که به نشانه های ضعیف شدن باتری پرداختیم، بهتر است در مورد دلایل ضعف یا خرابی این قطعه نیز صحبت کنیم. به طور کلی ضعیف شدن باتری ماشین می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که عبارتند از:
• پایان عمر مفید باتری و استفاده رایج از آن آن
• شرایط آب و هوایی نامناسب (سرما یا گرمای شدید)
• کارکرد بیش از حد تجهیزات برقی بدون روشن بودن موتور
• خرابی دینام یا سیستم شارژ
• اتصالات شل یا زنگ‌زده در کابل‌های باتری
• نشت یا تبخیر آب اسید باتری در نوع سرب ـ اسیدی
در کنار همه عوامل باید اشاره کنیم که سفرهای کوتاه و مکرر که فرصت شارژ کامل را به باتری نمی‌دهند، می‌تواند باعث خراب شدن این قطعه شود.
روش‌های تشخیص ضعف باتری
برای اینکه برای باتری ضعیف‌شده یا خراب ماشین خود پی ببرید، راه‌های زیادی وجود دارد. علائمی که در بالا ذکر کردیم، می‌تواند شما را متوجه باتری خراب کند. با این حال بهتر است برای اطمینان بیشتر از ضعیف شدن این قطعه از روش‌های زیر استفاده کنید:
استفاده از ولت‌متر دیجیتال: این ابزار با اندازه‌گیری ولتاژ باتری در حالت خاموش و روشن بودن خودرو، می‌تواند شما را متوجه خراب شدن باتری کند.
تستر باتری مخصوص: با استفاده از این ابزار می‌توانید سلامت سلول‌ها و توان باتری خودروی خود را بررسی کنید.
بررسی شارژ دینام: همانطور که در بالاتر هم گفتیم گاهی مشکل از باتری نیست و دینام به درستی باتری را شارژ نمی‌کند. به همین دلیل باید از سالم بودن دینام مطمئن شوید.
راهکارهای افزایش عمر باتری خودرو
در صورت کلی اگر از خودرو و امکانات برقی آن به درستی استفاده کنید، این قطعه عمر طولانی‌تری خواهد داشت. پس برای جلوگیری از خرابی زودهنگام باتری، رعایت نکات زیر توصیه میشود:
- به طور منظم سطح آب باتری در نوع سرب-اسیدی را بررسی کنید.
- سرباتری را تمیز نگهدارید و در صورت رسوبات و سولفاته شدن آن‌ها را تعویض کنید. برای خرید سرباتری خودرو بهتر است از محصولات ما دیدن کنید.
- در زمان خاموش بودن موتور، از تجهیزات برقی به مدت طولانی استفاده نکنید.
- در صورت استفاده نکردن طولانی خودرو، آن هر سه روز یک بار برای مدت 20 دقیقه روشن نگهدارید تا شارژی باتری تمام نشود.
- سیستم شارژ (دینام و تسمه‌ها) را به طور مرتب بررسی و سرویس آن به موقع انجام دهید.
- برای خودرو خود از باتری مناسب با مشخصات توصیه‌شده توسط خودروساز استفاده کنید. اطلاعات باتری مناسب خودرو در دفترچه آن آمده است.
در آخر
باتری خودرو اگرچه قطعه‌ای کوچک به نظر می‌رسد، اما در عملکرد خودرو نقشی اساسی دارد. اما ضعیف شدن این قطعه می‌تواند به خاموش شدن ناگهانی خودرو، روشن نشدن موتور و ایجاد مشکلات متعدد برقی منجر شود. به همین دلیل شناخت به‌موقع نشانه‌های خرابی باتری ماشین و رسیدگی به آن نه‌تنها از بروز مشکلات پیش‌بینی‌نشده جلوگیری می‌کند، بلکه موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها نیز خواهد شد.
به همین دلیل توصیه ما این است به علائم و نشانه‌های گفته شده دقت داشته باشید و در صورت مشاهده چند نشانه همزمان، هر چه سریع‌تر باتری را تست و در صورت لزوم تعویض کنند. نگهداری صحیح و استفاده درست از قطعه نیز می‌تواند عمر آن را افزایش دهد و عملکرد بهتری برای خودروی شما به ارمغان آورد.
