بررسی مزایا و معایب کابل آلمینیومی

آلمینیوم یکی از پرکاربردترین فلزات در صنعت‌های مختلف است. از این فلز در صنایع زیادی از جمله تولید سیم و کابل برق، ساخت بدنه هواپیما و صنعت خودرو استفاده می‌شود. در تولید سیم برق با اینکه مس همچنان در صدر جدول این تولیدات قرار دارد اما امروزه استفاده از آلمینیوم نیز به عنوان کابل برق افزایش چشمگیری پیدا کرده و شاید دلیل این افزایش استفاده، قیمت پایین این فلز نسبت به مس است. اگر شماهم به دانستن مزایا و معایب کابل آلمینیومی علاقه‌مند هستید در ادامه با ما همراه باشید.

بیشتر افراد بر این باور هستند که کابل کشی با مس بهترین انتخاب برای آنها است. این در صورتی است که فلز مس به دلیل وزن و قیمت بالا و همچنین کمیاب شدن می‌تواند جایگزین شود. از بهترین جایگزین برای مس می‌توان به کابل کشی آلمینیومی اشاره کرد. این کابل دارای خواص فیزیکی ویژه و تنوع زیادی در ساختار است به همین سبب امروزه کاربرد بسیار زیادی در خطوط انتقال برق و دیگر صنایع پیدا کرده‌است.

فلز مس به دلیل رسانایی بسیار قوی که دارد برای سیم‌کشی مناسب است، اما استفاده از این سیم در متراژهای بالا به دلیل وزن و قیمت زیاد آن نسبت به آلمینیوم، باعث سوق پیدا کردن گرایش‌ها به سمت کابل با هادی (رسانا) آلمینیوم شده است.

 

کابل آلمینیومی چیست؟

انواع کابل افشان از سه بخش کلی هادی، عایق و غلاف تشکیل می‌شوند. اصلی ترین بخش این کابل‌ها هادی آنهاست که در دو نوع آلمینیومی و مسی تولید می‌شود. کابل‌هایی که هسته آنها از جنس آلمینیوم باشد را کابل آلمینیومی و کابل‌هایی که هسته آنها از مس باشد را کابل مسی می‌نامند. درست است که کابل‌های آلمینیومی نسبت به مس قدرت رسانایی کمتری دارند اما اگر خرید این کابل‌ها را با توجه به (جدول محاسبه سطح مقطع کابل) انجام دهید، می‌تواند رسانایی مدنظر شمارا تامین کند و از آن به عنوان کابل انتقال جریان الکتریکی به خوبی استفاده کنید.

انواع کابل آلمینیومی

کابل‌های آلمینیومی به چهار دسته زره‌دار، زمینی، خودنگهدار و هوایی تقسیم می‌شوند که هرکدام برای استفاده بخصوصی طراحی شده‌اند. در ادامه به توضیح درباره هرکدام از این کابل‌ها می‌پردازیم.

کابل‌های زره‌دار

کابل‌های آلمینیومی زره‌دار نوعی کابل هستند که دارای زره بوده و علت این نام ‌گذاری مقاومت این کابل‌ها در برابر تنش‌های مکانیکی (وارد شدن نیرو) است. در این کابل‌ها نوعی لایه محافظ از جنس فولاد و یا آلمینیوم به کاربرده می‌شود که به زره‌ کابل معروف است و از وارد شدن صدمه و فشار به آنها جلوگیری کند. این کابل‌ها اکثرا قابل مشاهده نبوده، زیرا در زیر زمین دفن می‌شوند و از تاسیسات دور هستند.

اگر جایی احتمال ضربه و صدمات فیزیکی وجود داشته شد استفاده از این کابل‌ها مرسوم است. ساختار این کابل‌ها به گونه ایست که آنها را در برابر مواد شیمیایی و نفتی، آتش و حرارت، اشعه‌های فرابنفش و … از خود مقاومت نشان می‌دهند.

کابل‌های زمینی

کابل زمینی نوعی کابل با هادی آلمینیومی است. این کابل می‌تواند شامل دو تا پنج رشته با هادی مفتول و نیمه افشان باشد.

کابل‌های زمینی از پرکاربرد ترین کابل ها در پروژه‌های صنعتی برای انتقال جریان الکتریکی و برق رسانی با ولتاژ پایین هستند.

برای نمونه کابل المینیوم 16*4 از پر استفاده‌ترین کابل‌هایی است که در خطوط برق ضعیف کاربرد دارد.

کابل‌ خودنگهدار

بیشترین کاربرد کابل خودنگهدار استفاده در سیستم‌های برق تک فاز و سه فاز است. این کابل‌ها وظیفه انتقال جریان برق را از پست برق (ایستگاه تغییر ولتاژ) به مکان‌هایی مثل سیستم‌های صنعتی، تولیدی، کشاورزی و خانگی و … برعهده دارند. رشته سیم‌هایی که به عنوان منتقل کننده برق در کابل خودنگهدار استفاده می‌شوند همکی از جنس آلمینیوم هستند، که این کار باعث بهبود جمعی عملکرد کابل‌های خودنگهدار می‌شود. همچنین به بهبود بخشیدن خواص الکتریکی و مکانیکی آنها نیزکمک می‌کنند.

کابل آلمینیومی هوایی

کابل هوایی که با نام دیگر کابل لخت نیز شناخته می‌شود، در محیط‌های بیرونی مثل دکل‌ها، تیرهای برق و … کاربرد دارند که به سه دسته (ACSR) ((ACC) (AAAC تقسیم می‌شوند. در ادامه هرکدام از این کابل‌هارا برای شما توضیم داده‌ایم.

• کابل آلمینیوم هوایی (ACC) : از این کابل بیشتر برای انتقال جریان الکتریکی با ولتاژ پایین استفاده می‌شود. آلمینیومی که در هادی این کابل قرار دارد از نوع بدون آلیاژ است که شامل استقامت پایین و رسانایی بالاتر است. این کابل در مکان‌هایی با تنش مکانیکی پایین در هنگام نصب به شکل روکشدار تک لایه، دو لایه و یا بدون روکش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کابل هوایی آلمینیومی (AAAC) : این کابل در محل‌هایی با ولتاژ کم و یا متوسط با تنش مکانیکی زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. رسانای این کابل آلیاژ می‌شود.
• کابل آلمنیوم هوایی (ACSR) : این کابل بیشتر در مکان‌هایی با ولتاژ متوسط کارایی دارد. هادی اصلی آنها از آلمینیوم است. ساختار این کابل به شکلی است که مفتول‌های آلمینیومی به دور رشته فولادی تابیده شده‌اند.

 مزایا و معایب کابل آلمینیومی

کابل آلمینیومی نیز همچون دیگر کابل‌ها دارای عیوب و حسن‌هایی است که در ابتدا به مزایای کابل آلمینیومی اشاره می‌کنیم.

مزایای استفاده از کابل آلمینیومی

کابل آلمینیومی به عنوان یک رسانای مقرون به‌صرفه برای اجرای برنامه‌های زیادی در صنعت به‌کار برده می‌شود. قیمت کابل آلمینیوم  با کارایی همچون مس از این فلز کمتر است و همین دلیل احتمال ربوده شدن آن را کاهش می‌دهد. از دیگری مزایای این کابل سهولت نگهداری از آن است که این مانند یک امتیاز ویژه هم برای مصرف کننده و هم برای تامین کنندگان بوده، زیرا آلمینیوم در زمان‌های کوتاه کیفیت خود را از دست نداده و در معرض فرسایش قرار نمی‌گیرد. این ویژگی‌ها آن را به ماده‌ای سازگاز تبدیل کرده که قابلیت استفاده همراه تجهیزات گران قیمت را دارد.

از دیگر مزیت‌های کابل آلمینیومی می‌توان به غیر مغناطیسی بودن (جذب نشدن به آهن‌ربا) اشاره کرد که این کابل با دارا بودن این خاصیت برای استفاده در برنامه‌های الکتریکی مفید است. در کارهایی که اجزای سیستم نسبت به نیروی‌های مغناطیسی واکنش نشان می‌دهند، استفاده از این کابل‌ها گزینه مناسبی است.

از مهم ترین ویژگی کابل آلمینیومی قابل بازیافت بودن آن هست که بطور کامل قابل بازیابی است. این کابل در هنگام بازیافت انرژی بسیار کمی مصرف می‌کند.

در بحث مزایای کابل آلمینیومی خوب است بدانید این کابل فاقد خوردگی است. یعنی از مقاومت و ایستادگی بالایی در مقابل زنگ‌زدگی برخوردار است. با اضافه کردن یک روکش مثل پوشش پودری به آلمینیوم میتوانید آن در مقابل سخت ترین عناصر نیز مقاوم کنید. با انجام این کار آلمینیوم همچنین در مقابل درجه حرارت‌های پایین هم از خود ایستادگی نشان داده و برای استفاده در کندانسورها و تهویه هوا نیز گزینه مناسبی است.

با در نظر گرفتن وزن سبک آلمینیوم می‌توان گفت این  ماده مقدار کمی انعطاف پذیر است و این موضوع  کار با آن را ساده می‌کند. آلمینیوم به دلیل کیفیتی که دارد برای تاسیسات از راه دورهم مناسب است.

معایب استفاده کابل‌ آلمینیومی

از معایب کابل‌های آلمینیومی می‌توان به خطر آتش سوزی این کابل‌ها اشاره کرد. کابل آلمینیومی جدا از تولید مفتولی، گزینه مناسبی برای تولید کابل‌های افشان نیست. زیرا درصد شکنندگی این کابل نسبت به  دیگر کابل‌ها بیشتر است.

مقاومت بالای الکتریکی این کابل موجب می‌شود که به قطر بیشتری نسبت به دیگر کابل‌ها نیاز داشته باشد.

کابل آلمینیومی دارای انعطاف پذیری بسیار کمی است. حساس بودن این کابل به دما و گرما نیز از دیگر معایب آن بوده، این حساسیت باعث شده تا از کابل آلمینیومی در سیم‌کشی داخلی ساختمان‌ها استفاده نشود. عمر کوتاه آلمینیوم را نیز می‌توان از معایب آن برشمرد. این کابل پس از گذشت مدت زمان استفاده استاندارد، امکان دارد سبب ایجاد آتش‌‌سوزی شود.

همانطور که دیدید مزایای کابل آلمینیومی بسیار بیشتر از معایب آن است. البته ناگفته نماند عیوبی که در بالا گفته شد با کمی تغییر و کاربیشتر می‌توانند به راه‌حل های زیادی برای حل شدن برسند. پس مقدار چشمگیری از معایب کابل آلمینیوم تصحیح می‎شوند و از بین خواهد رفت.

قیمت کابل آلمینیومی

موارد زیادی در تعیین قیمت این کابل‌ها نقش دارد. یکی از این موارد مطلوب بودن کابل‌ مورد نظر است. به زبان ساده تر یعنی کابل منتخب دارای جنس و کیفیت مقبولی باشد. از دیگر موارد تایین کننده قیمت باید به جنس عایق به‌کار رفته در کابل برق اشاره کرد. اندازه کابل برق و وزن آن بیشترین تاثیر در تعیین قیمت آن را دارند. در دسترس بودن و فراوانی کابل مورد نظر نیز در قیمت آن موثر است و اگر جنس هادی مورد نظر کمیاب باشد معمولا هزینه آن نیز بیشتر خواهد بود.

برای تهیه این محصول با قیمت مناسب از محصولات فروشگاه بازاری دیدن کنید.

نتیجه گیری

هم اکنون که با ویژگی ها، مزایا و معایب این کابل ها آشنا شدید، راحت‌تر می‌توانید به انتخاب کابل مورد نظرتان بپردازید. در صورت خرید این کابل‌ها باید به رعایت نکاتی بپردازید. از جمله این نکات سپردن نصب این کابل ها به تکنسین کاردیده در این حرفه است. زیرا در صورت نصب اشتباه آنها خطرات زیادی مثل آتش سوزی شما را تهدید می‌کند. پس برای جلوگیری از وقوع هرگونه اتفاق دست به نصب و یا تعویض خودسرانه کابل‌ها و سیم‌های برق نزنید.

خوشحال می‌شویم نظرات، انتقادات و تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.