آشنایی کامل با کاربرد گاز کولر ماشین
م. کوهشاری
اسفند 15, 1402
290723
کولر ماشین هوا را فیلتر میکند و دود و گرد و غبار و آلودگی‌های مشابه در آن را از بین می‌برد اما کاربرد اصلی کولر ماشین تهویه مطبوع و ایجاد هوای خنک در خودرو است. رطوبت اضافی هوا نیز از طریق سیستم‌های تهویه مناسب گرفته میشود. گرما و کلافگی هوا را تنها یک سیستم سرمایشی مناسب می‌تواند از بین ببرد. در این مطلب قصد داریم شما را با کاربرد و انواع گاز کولر ماشین آشنا و بهترین آن آشنا کنیم پس در ادامه با ما همراه باشید.
گاز کولر ماشین چیست؟
گاز کولر گازی یا همان گاز اسپلیت انواع گوناگونی دارد که نقش و اهمیت آنها در مقدار سرمای ایجاد شده متفاوت است. مبردها گاز‌هایی هستند که گرما را از هوا گرفته و موجب خنک شدن فضای داخل ماشین می‌شوند. بدون این گازهای مبرد دستگاه‌ها به شکل پنکه کار می‌کنند. گاز مبردی که در کولر ماشین استفاده میشود با تغییر حالت گاز به مایع و مایع به گاز موجب خنک شدن فضای خودرو میشود.
این عملیات تا زمانی که گاز مبرد تمام یا فاسد شود، ادامه پیدا میکند که در این دو حالت باید برای شارژ کولر گازی اقدام کنید. برای این کار حتما به مراکز معتبر مراجعه کنید. زیرا ممکن است گازی که برای کولر استفاده می‌کنند برای خودرو نامناسب و یا حتی ترکیب دو گاز باشد که در این صورت با اتومبیل شما سازگار نبوده و موجب آسیب به خودروی شما میشود.
عملکرد سیکل گازهای مبرد کولر گازی
کمپرسور، اواپراتور و کندانسور سه قسمت اصلی کولر‌های گازی هستند. گازهای مبرد مورد استفاده اول وارد کمپرسور می‌شوند و تبدیل به مایع شده و با از دست دادن گرمای اولیه خود، به سمت کندانسور رفته تا گرمای اصلی آن از بین برود و خنک شود. کولر دستگاهی است که در بین اواپراتور و کندانسور قرار دارد و با عنوان خشک کننده (ریسیور درایر) و با همکاری یک ماده شیمیایی رطوبت را به سمت خود می‌کشد.
در مرحله آخر کولر گازی سرما را به محیط انتقال می‌دهد. البته با توجه به نوع و مدل خودرو این فرایند ممکن است کمی متفاوت باشد. لازم به ذکر است که تمام کولر‌های گازی، گاز مخصوص خود را دارند که نوع گاز کولر به عواملی چون مدل آن و میزان فشار گاز بستگی دارد. اهمیت انتخاب گاز در کولر بسیار زیاد است زیرا انتخاب نادرست موجب آسیب جدی و از کار افتادن کولر شما میشود.
انواع گازهای مناسب کولر خودرو
گازهای مورد استفاده در کولر گازی انواع مختلفی دارند که هرکدام شامل ویژگی مخصوص خودشان و مزایا و معایبی نیز دارند. گازهای مبرد همه با حروف بزرگ R شروع می‌شوند و بعد در ادامه نام یا کد عددی آنها قرار می‌گیرد که نشان دهنده ترکیبات شیمیایی آن گاز‌ها است. در ادامه به انواع مختلف گازهای مناسب برای کولر گازی می‌پردازیم.
گاز R134A
در این گاز اتم کلر وجود ندارد و به همین دلیل آسیبی به لایه اوزون وارد نمیکند و از گازهای سازگار با محیط زیست است. این گاز نسبت به هوا سنگین تر بوده و در مکان‌های بسته ای که فاقد تهویه مناسب باشند، موجب سرگیجه و حالت تهوع میشود. از خاصیت‌های این گاز، بیرنگ بودن و بدون بو بودن آنست. بهترین گاز کولر خودرو، گازی است که متناسب با مدل خودرو انتخاب شود و امروزه یکی از بهترین گازهای کولر خودرو گاز R134A است که ایمنی بالایی دارد.
گاز R410A
پرون گاز مبرد دیگری است که با نام R410A شناخته میشود. میتوان گفت گاز R410A از پراستفاد‌ه‌ترین گازهای کولر گازی است که از ترکیب دو گاز R32 و R125 تشکیل میشود. ساختار مولکولی این گاز HFC (هیدرو فلوئورو کربن) است و یکی از بهترین گازهای سازگار و دوستدار محیط زیست به شمار می آید. این گاز از اصلی‌ترین محصولاتی است در آینده ای نه چندان دور جایگزین R22 میشود. از این گاز در مدل‌های مختلف کولر گازی استفاده میشود که البته باید دستگاه شما از این نوع گاز پشتیبانی کند تا بتوانید آن را با این مبرد شارژ کنید.
گاز R-22
گاز R22 یکی از گازهای رایج برای استفاده در سیستم‌های اسپلیت و کولر گازی است که مدت‌هاست مورد استفاده قرار می گیرد. ساختار مولکولی این گاز HCFC است که آن را هیدرو کلروفلورو کربن می‌نامند. این گاز از گازهای خطرناک و مضر برای محیط زیست است زیرا از نوع گازهای گلخانه ای است و اگر نشت پیدا کند موجب آسیب به لایه اوزون خواهد شد به همین سبب امروزه تلاش میشود تا جایی که ممکن است ازاین گاز کمتر استفاده شود و بجای آن از گازهای جایگزین و دوستدار محیط زیست استفاده گردد. بر اساس پروتکل مونترال،تولید این گاز تا سال 2030 حذف خواهد شد.
گاز R407
گاز R407 یکی از گازهای کولر است که از ترکیب مبرد‌های فریونی R125، R32 ،R134 تشکیل شده و تقریبا شبیه به گاز R22 است. این گاز در چیلر‌ها و سیستم‌های سرمایش و گرمایش VRF کاربرد دارد.
گاز R32
این گاز تاکنون در کشور ما وارد نشده است و شرکت‌های فروشنده دستگاه‌های تهویه مطبوع در ایران از این گاز استفاده نمی‌کنند. گاز R32 گازی سازگار با محیط زیست است چون گاز گلخانه ای به حساب نمی‌آید و بنظر میرسد درآینده‌ای نه چندان دور بسیار پراستفاده و محبوب شود و همچنین راندمان این گاز از R22 وR410 بالاتر است.
ویژگی‌های بهترین گاز کولر ماشین
گازهای زیادی در طی سال‌ها به عنوان گاز خنک‌کننده استفاده شده اند. گاز R12 اولین گازی بود که در کولر‌های خودرو مورد استفاده قرار گرفت. این گاز به دلیل سرعت بالای تبخیر، لطمه زیادی به لایه اوزون وارد می‌کرد. به همین دلیل عمر کوتاهی داشت و گاز دیگری برای جایگزینی آن انتخاب شد. این گاز R134A نام دارد که دارای ویژگی‌های بهتری است.
خاصیت‌های این گاز مبرد که بهترین گاز مورد استفاده در خودرو است عبارت اند از:
- بخار نمی‌شود و به لایه اوزون آسیب وارد نمیکند.
- بویی از خود تولید نمیکند.
- خطرناک و سمی نیست.
- به محیط زیست صدمه‌ای وارد نمیکند.
اما نباید احتیاط را کنار گذاشت زیرا بو کردن و تماس این گاز با بدن انسان زیان آور است. ممکن است آسیب جدی وارد نکند اما باز هم از تماس با آن جلوگیری شود.
کلام آخر
بهترین گاز کولر خودرو، گازی است که متناسب با مدل خودروی شما انتخاب شود. امروزه بهترین آن گاز R134A نام دارد و برخلاف گاز‌هایی که در گذشته استفاده می‌شد، هیچ ضرری ندارد و بسیار ایمن است.