سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک (TPMS)

شاید تا به حال نام سیستم TPMS یا همان نظارت بر فشار باد تایر به گوشتان خورده باشد. در واقع سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک(TPMS)  یک فناوری است که وظیفه نظارت و کنترل فشار هوای تایرهای خودرو را به صورت خودکار بر عهده دارد. وظیفه اصلی این سیستم اینست که اگر فشار هوای یکی از تایرهای ماشین کمتر از مقدار استاندارد شد، به راننده هشدار می‌دهد که در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام دهد.

همانطور که می‌دانید عملکرد صحیح لاستیک‌ها تأثیر مستقیمی بر ایمنی، کارایی، سوخت و طول عمر خود لاستیک‌ها دارد. در این زمینه استفاده از سیستم TPMS می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. در ادامه همراه ما باشید تا شما را به طور گسترده با این سیستم آشنا کنیم.

سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک (TPMS) چیست؟

سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک(TPMS)   برای اولین بار در دهه 1980 میلادی در خودروهای لوکس اروپا معرفی شد. اوایل استفاده از این سیستم چندان رایج نبود، اما با افزایش حوادث رانندگی که به علت کمبود فشار باد در تایرها رخ دادند، استفاده از این سیستم در خودروها با استقبال بالایی روبه رو شد. سیستم TPMS  (Tire Pressure Monitoring System)یک فناوری الکترونیکی است که وظیفه نظارت بر فشار باد تایرهای خودرو را برعهده دارد.

این سیستم با هدف اصلی اطلاع‌رسانی به راننده در صورت کم شدن فشار هوا در یکی از تایرها ساخته شد تا بتواند از بروز حوادث احتمالی و مصرف بیش از حد سوخت جلوگیری کند. امروزه این سیستم به یکی از پرکاربردترین و پرطرفدارترین فناوری‌های الکترونیکی تبدیل شده و در تمام خودروها می‌توان به استفاده از آن پرداخت. در ادامه همراه ما باشید تا شما را به طور گسترده‌تر با این سیستم کارآمد آشنا کنیم.

 درجه تنظیم باد لاستیک خودرو چقدر است؟

عملکرد سیستم TPMS

هدف اصلی TPMS اینست که به راننده هشدار دهد تا از بروز مشکلاتی چون کمبود فشار باد، که می‌تواند منجر به حادثه، مصرف بالاتر سوخت یا آسیب به تایرها شود، جلوگیری کند. با استفاده از این سیستم وقتی که که فشار تایر به زیر یک سطح مشخص برسد، یک هشدار در داشبورد خودرو نمایش داده می‌شود. در نتیجه شما در کمترین زمان و قبل از وقوع هر اتفاقی می‌تواند از بروز این مشکل آگاه شوید.

انواع سیستم TPMS

جالب است بدانید سیستم TPMS به دو دسته تقسیم می‌شود: سیستم TPMS مستقیم، سیستم TPMS غیر مستقیم. هرکدام از این دو سیستم دارای مزایا و معایب مشخصی هستند و برای اینکه بتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید باید درباره ویژگی‌های هریک اطلاعات کافی داشته باشید. در ادامه شما را به طور گسترده با هر یک از این سیستم‌ها آشنا می‌کنیم.

سیستم TPMS مستقیم(Direct TPMS)

در این سیستم، حسگرهایی به طور مستقیم در داخل هر تایر یا بر روی ولو (والف) آن نصب می‌شوند که فشار باد را به طور دقیق اندازه‌گیری می‌کنند. این حسگرها اطلاعات فشار باد تایر را به صورت مرتب به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) خودرو ارسال می‌کنند. در نتیجه وقتی فشار تایر کمتر از سطح تعیین‌شده باشد، سیستم به راننده هشدار می‌دهد.

ویژگی‌ها و مزایا سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک

• اندازه‌گیری دقیق فشار باد لاستیک
• هشدار سریع و دقیق
• امکان نظارت روی هر تایر به‌صورت مجزا
• برخی از سیستم‌های پیشرفته، توانایی نظارت بر دمای لاستیک را نیز دارند.

معایب

• هزینه بیشتر در مقایسه با سیستم‌های غیرمستقیم.
• نیاز به تعویض باتری حسگرها پس از گذشت چند سال.

راه های افزایش طول عمر لاستیک ماشین

سیستم TPMS غیرمستقیم(Indirect TPMS)

همانطور که از نام این سیستم پیداست به طور مستقیم فشار باد را اندازه‌گیری نمی‌کند، بلکه از حسگرهای موجود در سیستم ترمز ضد قفل (ABS) یا کنترل پایداری خودرو (ESP) استفاده می‌کند. در این روش، از تغییر سرعت چرخش چرخ‌ها به عنوان معیاری برای کاهش فشار تایرها استفاده می‌شود. جالب است بدانید تایرهای کم باد قطر کمتری داشته و سریع‌تر می‌چرخند.

ویژگی‌ها و مزایا:

• هزینه کمتر نسبت به سیستم مستقیم.
• نیاز به تعویض حسگرهای باتری‌دار ندارد.

معایب:

• دقت کمتر نسبت به سیستم مستقیم.
• تغییر فشار در یک تایر به سختی تشخیص داده می‌شود.
• نیازمند کالیبراسیون دستی پس از تنظیم باد تایرها.

مزایا و اهمیت استفاده از TPMS

لازم است بدانید استفاده از سیستم TPMS تنها به نظارت فشار باد لاستیک ختم نمی‌شود، بلکه با استفاده از این سیستم می‌توان به موارد دیگری چون افزایش ایمنی، کاهش مصرف سوخت، طول عمر بیشتر لاستیک‌ها و … نیز دست یافت. در ادامه همراه ما باشید تا شما را به طور گسترده‌تر با اهمیت استفاده از سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک آشنا کنیم.

افزایش ایمنی خودرو

فشار کم در تایرها می‌تواند منجر به انفجار تایر، کاهش کنترل خودرو و افزایش خطر تصادف شود. سیستم TPMS از این خطرات جلوگیری می‌کند و ایمنی راننده و سرنشینان را افزایش می‌دهد. پس نقش مهمی در افزایش ایمنی خودرو و سرنشینان دارد.

صرفه‌جویی در مصرف سوخت

تایرهایی با فشار باد کم باعث افزایش مقاومت چرخ برای چرخش روبه جلو می‌شوند که در نهایت زیاد شدن مصرف سوخت را به دنبال دارند. با استفاده از TPMS و نگهداری فشار تایرها در سطح مناسب، در مصرف سوخت صرفه‌جویی زیادی می‌شود.

طول عمر بیشتر تایرها

فشار صحیح هوا موجب کاهش سایش غیرمطلوب تایرها می‌شود. در نتیجه، عمر مفید تایرها افزایش پیدا می‌کند و نیاز به تعویض تایرها کمتر می‌شود.

کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی

با کاهش مصرف سوخت و عدم نیاز به استفاده از تایرهای جدید، TPMS به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های زیست‌محیطی کمک می‌کند.

نحوه استفاده و نگهداری از سیستم TPMS

استفاده از سیستم TPMS پیچیدگی خاصی ندارد و تنها با توجه به چند نکته اصلی می‌توانید به خوبی از این فناوری ایده‌آل استفاده کنید. در ادامه چند مورد از نکات مهم استفاده و نگهداری از TPMS را برایتان توضیح داده‌ایم:

• بررسی هشدارها: راننده باید به دقت هشدارهای سیستم TPMS را پیگیری کند و در صورت دریافت هشدار کمبود فشار، تایرهای خودرو را سریعاً بررسی کند. به هیچ عنوان بررسی تایر را به بعدا موکول نکنید!
• تنظیم فشار تایرها: بعد از تنظیم فشار باد تایرها، باید سیستم TPMS کالیبره شود تا فشار جدید را به درستی تشخیص دهد (در سیستم‌های غیرمستقیم).
• تعویض حسگرهای :TPMS در سیستم‌های مستقیم، هر چند سال یک‌بار نیاز به تعویض باتری حسگرها وجود دارد که بهتر است در هنگام تعویض تایرها بررسی و در صورت نیاز تعویض شوند.

چالش‌ها و محدودیت‌های TPMS

با اینکه استفاده از سیستم TPMS مزایای زیادی دارد اما در برخی موارد می‌تواند باعث بروز مشکلاتی نیز در خودرو شود. این مشکلات عبارت‌اند از:

• خرابی حسگرها: حسگرهای TPMS ممکن است با گذشت زمان و یا به دلیل آسیب‌های فیزیکی دچار خرابی شوند که در این صورت باید برای تعویض آنها اقدام کنید.
• هزینه تعویض حسگرها: در سیستم‌های مستقیم، هزینه تعویض حسگرها به همراه تعویض باتری ممکن است کمی چشمگیر باشد.
• خطاهای هشدار: در سیستم‌های غیرمستقیم، گاهی ممکن است سیستم هشدارهای نادرستی به راننده بدهد که این مسئله نیاز به بررسی دستی تایرها دارد.

 علائم خرابی والف لاستیک

تنظیم فشار باد لاستیک با کمک سیستم TPMS

سیستم مانیتورینگ فشار باد تایرها (TPMS) به صورت خودکار فشار تایرهای خودرو را بررسی می‌کند و اگر فشار از حد استاندارد کمتر یا بیشتر بود، به راننده هشدار می‌دهد. در این حالت، به تنظیم فشار باد لاستیک‌ها نیاز دارید. در این قسمت مراحل تنظیم فشار باد لاستیک را با کمک TPMS برایتان توضیح می‌دهیم:

بررسی هشدار TPMS

ابتدا باید هشدار سیستم TPMS را بررسی کنید. در صورتی که چراغ هشدار روشن شده باشد، یعنی فشار یک یا چند تایر کمتر یا بیشتر از حد استاندارد است.

 

مشخص کردن لاستیک مشکل‌دار

معمولاً TPMS مشخص می‌کند کدام تایر دارای مشکل است. در خودروهایی که سیستم TPMS پیشرفته‌تری روی آنها نصب شده است، فشار باد هر لاستیک به‌صورت جداگانه نمایش داده می‌شود. اما اگر سیستم فقط هشدار کلی می‌دهد، باید به صورت دستی فشار همه تایرها را بررسی کنید.

بررسی فشار باد تایرها

به کمک یک گیج‌فشار (مانومتر)، فشار باد تایرها را بررسی کنید. برای به دست آوردن فشار باد استاندارد لاستیک‌های خودرو خود می‌توانید به دفترچه راهنمای آن مراجعه کرده و از مقدار استاندارد فشار باد توسط سازنده مطلع شوید.

تنظیم فشار باد لاستیک

اگر فشار باد تایر کمتر از حد مجاز است، باید آن را باد کنید تا به سطح مطلوب برسد. برای این کار بهتر است از شیلنگ پنوماتیک استفاده کنید. این شیلنگ گزینه بسیار مناسبی برای باد کردن لاستیک ماشین است. زیرا به دلیل پین قفل‌کننده اهرمی که دارد نیازی به نگه داشتن اهرم هنگام باد کردن لاستیک نیست. برای اطلاع از قیمت شیلنگ پنوماتیک می توانید به فروشگاه بازاری سر بزنید.

در صورتی که متوجه شدید فشار باد لاستیک بیشتر از حد مجاز است، با خارج کردن مقداری هوا، فشار را به حد مناسب کاهش دهید.

بررسی مجدد فشار باد

پس از اینکه فشار باد لاستیک را تنظیم کردید، مجدداً فشار باد را بررسی کنید تا مطمئن شوید فشار در محدوده صحیح و استانداردی است.

بازنشانی (Reset) سیستم TPMS

نکته‌ای که وجود دارد اینست که پس از تنظیم باد لاستیک، برخی از سیستم‌های TPMS نیاز به بازنشانی دارند. برای این کار باید به شکل زیر عمل کنید:

در بعضی خودروها، کافیست دکمه ریست TPMS را فشار دهید.

در برخی از خودروها نیازی به این کار نیست و پس از چند دقیقه رانندگی، سیستم به‌صورت خودکار به‌روز می‌شود و چراغ هشدار خاموش خواهد شد.

دستگاه تنظیم باد ماشین چطور کار می‌کند؟

رانندگی و بررسی هشدارها

پس از اینکه تمام مراحل بالا را انجام دادید، باید چند دقیقه با خودرو رانندگی کنید تا سیستم TPMS فشار جدید را ثبت کند. اگر پس از مدتی چراغ هشدار خاموش شد، یعنی فشار باد لاستیک به درستی تنظیم شده است. در غیر این صورت باید دوباره تایرها را بررسی کنید.

با انجام مراحلی که گفته شد می‌توانید به راحتی فشار باد تایرهای خودرو را با کمک سیستم TPMS تنظیم کرده و از عملکرد صحیح و ایمنی خودرو اطمینان پیدا کنید.

نتیجه‌گیری

سیستم TPMS به عنوان یک فناوری ایمنی مدرن، نقش مهمی در حفظ ایمنی جاده‌ها، بهبود کارایی سوخت و افزایش عمر تایرها دارد. با توجه به پیشرفت‌های فناوری، این سیستم‌ها در حال بهبود هستند و امکانات جدیدی مانند نظارت بر دمای تایرها یا ارتباط بی‌سیم بهتر برای اطلاع‌رسانی به راننده در مورد وضعیت تایرها به اکثر آنها اضافه شده است.

باتشکر از اینکه تا انتهای مقاله همراه ما بودید.