علت آتش سوزی کابل برق چیست؟ چطور از آن جلوگیری کنیم؟
م. کوهشاری
مهر 18, 1404
0017
سیم‌کشی برق یکی از قسمت‌های مهم در هر خانه و یا فضای تجاری است که انرژی لازم برای شروع عملکرد وسایل برقی و ماشین‌آلات را فراهم میکند. یکی از مشکلات خطرناکی که معمولا سیم‌های برق را درگیر میکند، افزایش دمای بیش از حد این تجهیزات است. به عبارت ساده‌تر، گرمای بیش از حد سیم برق می‌تواند باعث بروز قطعی برق، آسیب به تجهیزات و یا در مواردی موجب آتش‌سوزی شود. از این رو داشتن اطلاعات کافی درباره علت داغ شدن سیم برق می‌تواند تا حد زیادی به شما در جلوگیری از رخ دادن این مشکل کمک کند و خطر آتش‌سوزی کابل برق را به حداقل برساند. در ادامه این مقاله از بازاری همراه ما باشید تا شما را با دلایل رایج داغ شدن کابل برق آشنا کنیم.
چرا سیم برق داغ میکند؟
قبل از اینکه به سراغ بررسی دلایل اصلی داغ شدن سیم برق برویم، ابتدا می‌خواهیم شما را کمی بیشتر با این موضوع که چرا سیم برق داغ میکند آشنا کنیم. در واقع داغ شدن سیم‌ها و کابل‌های برق موضوعی است که می‌تواند از عوامل مختلفی نشات گرفته باشد. برای مثال یکی از مهم‌ترین دلایل، عبور جریان الکتریکی بیش از حد مجاز از سیم است. از آنجا که هر سیم ظرفیت مشخصی در انتقال جریان الکتریکی دارد، اگر جریان عبوری آن از حد مجاز بالاتر برود، سیم داغ شده و حتی ممکن است ذوب شود.
مورد بعدی که در داغ شدن سیم برق تاثیر زیادی دارد، استفاده از سیم‌ها و کابل‌های بی‌کیفیت است. در واقع با استفاده از سیم‌ها و کابل‌های نامرغوب با قطر کم، مقاومت الکتریکی سیم افزایش یافته و در نهایت دمای آن زیاد می‌شود. پس برای جلوگیری از این مشکل لازم است در برق‌کشی خانه از سیم و کابل‌های باکیفیت و متناسب با جریان مصرفی استفاده کنید.
عوامل مؤثر بر داغ شدن سیم‌های الکتریکی
همانطور که در بخش ابتدایی مقاله هم اشاره کردیم داغ شدن سیم برق دلایل مختلفی دارد و ممکن در موقعیت‌های مختلف رخ دهد. از جمله مواردی که باعث داغ شدن سیم و کابل برق می‌شوند باید به افزایش تقاضای جریان برق، بازگذاری بیش از حد مدار، اتصالات سست، استفاده از تجهیزات بی‌کیفیت و نامناسب مانند چسب برق و … اشاره کنیم. تمام موارد نام برده شده ارتباط مستقیمی با داغ شدن سیم برق دارند و در صورت بی‌اهمیتی و عدم رسیدگی ممکن است منجر به آتش‌سوزی شوند. در ادامه مقاله دلایل داغ شدن کابل برق را به طور گسترده برایتان توضیح داده‌ایم. همراه ما باشید.
استفاده از سیم‌های نازک
اگر در سیم‌کشی خانه خود، از سیم‌های کوچکی استفاده کنید که قدرت حمل بار الکتریکی مورد نظر را نداشته باشند، با گرمای بیش از حد سیم روبه رو خواهید شد. لازم است بدانید هرچه ضخامت سیم کمتر باشد، جریان کمتری را می‌تواند تحمل کند. پس وقتی که بار الکتریکی بیشتر از ظرفیت سیم باشد، باعث بالا رفتن دما و داغ شدن آن خواهد شد.
آسیب دیدن عایق و یا فرسوده شدن آن
عایق اطراف سیم برق به مرور زمان فرسوده و یا دچار آسیب می‌شود. این مشکل باعث در معرض محیط قرار گرفتن هادی‌ها شده و اتصال کوتاه و گرمای بیش از حد سیم افشان را به دنبال خواهد داشت.
سیم‌کشی نامناسب
مورد بعدی که می‌تواند در داغ شدن سیم برق موثر باشد، روش‌های نامناسب نصب سیم‌کشی برق است. برای مثال وصل کردن بیش از حد سیم‌ها به یکدیگر و یا قرار دادن آنها در محیطی بدون تهویه مناسب، باعث عدم دفع گرما به شکل صحیح می‌شود. این موضوع باعث می‌شود گرمای سیم‌ها حفظ شده و به مرور دمای آنها افزایش پیدا کند.
استفاده از دستگاه‌ها یا وسایل معیوب
مورد آخری که در لیست دلایل داغ شدن سیم برق قرار می‌گیرد استفاده از دستگاه‌های الکتریکی معیوب است. در واقع با استفاده از دستگاه‌ها و یا وسایلی که قطعات فرسوده یا نقص داخلی دارند، مصرف برق نامنظم شده و باعث داغ شدن بیش از حد سیم‌های تامین کننده برق می‌شود.
روش‌های جلوگیری از داغ شدن سیم برق
برای جلوگیری از افزایش دمای بیش از حد سیم و کابل برق روش‌های مختلفی وجود دارد که با پیروی از آنها می‌توانید خطر داغ شدن و یا آتش‌سوزی کابل‌های برق را به حداقل برسانید. این روش‌ها عبارتند از:
جلوگیری از بار اضافه در مدارها
بارهای الکتریکی را باید به شکل یکنواخت بین چند مدار توزیع کرده تا از بار اضافه در هر مدار جلوگیری شود. در صورت نیاز به برق بیشتر لازم است مدارهای جدیدی نصب کنید تا سیم‌ها بدون افزایش دما انتقال جریان را انجام دهند.
بازرسی دوره‌ای سیم‌ها
نگهداری منظم و بازرسی سیم‌ها با کمک متخصصان می‌تواند باعث شناسایی اتصالات سست یا فرسوده شده و در نهایت اطمینان پیدا کنید که خطر گرم شدن بیش از حد سیم‌ها به حداقل برسد.
تعویض عایق آسیب‌دیده
اگر در عایق سیم‌ها، هرگونه ساییدگی و آسیب را مشاهده کردید، باید در کمترین زمان برای تعویض آن اقدام کنید. با استفاده از عایق‌های باکیفیت و مقاوم، ایمنی سیستم افزایش پیدا کرده و می‌توان تا از حد زیادی از داغ شدن سیم‌ها جلوگیری کرد.
نصب فیوز و کلیدهای محافظ
لازم است بدانید فیوزها و کلیدهای محافظ، نقش اساسی در ایمنی و محافظت از سیم‌کشی برق در برابر گرما دارند. وظیفه این دستگاه‌ها اینست که در صورت جریان بیش از حد، برق را به طور خودکار قطع کنند تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
بهبود جریان هوا و تهویه
سیم‌ها و کابل‌های برق باید در محیط‌هایی نصب شوند که جریان هوا و تهویه کافی وجود داشته باشد تا بتوانند گرمای اضافی خود را دفع کنند. بهتر است از بستن چند سیم کنار هم خودداری کنید تا سیم‌ها فضای کافی برای دفع گرما را داشته باشند.
رفع مشکلات لوازم برقی
در استفاده از لوازم برقی بهتر است به طور مداوم آنها بررسی کرده تا از بروز خطاهای الکتریکی جلوگیری شود. همچنین باید دستگاه‌های برقی که باعث مصرف بیش از حد برق می‌شوند را تعویض یا تعمیر کنید.
علت آتش‌سوزی کابل برق چیست؟
مشکل دیگری که ممکن است برای سیم‌کشی برق خانه اتفاق بیفتند آتش‌سوزی سیم و کابل برق است. آتش‌سوزی سیم برق می‌تواند به دلایل مختلفی در یک ساختمان رخ دهد که در صورت سهل‌انگاری و عدم مراقبت صحیح از کابل‌ها اتفاق می‌افتد. در ادامه مقاله چندین علت آتش گرفتن سیم برق را برایتان توضیح داده‌ایم. همراه ما باشید.
سیم‌کشی نامناسب و غیراصولی
سیم‌کشی غیر اصولی سیم و کابل مهم‌ترین موردی است که در لیست دلایل آتش‌سوزی کابل برق قرار می‌گیرد. در واقع سیم‌کشی نامناسب کابل برق شامل پیچ خوردگی‌های غیرعادی و آسیب‌دیدگی‌های ناشی از نصب نادرست است. همچنین وجود هرگونه نقص در سیم و کابل برق هم می‌تواند باعث بالا رفتن مقاومت و گرم شدن بیش از حد سیم‌ها شود که این موضوع باعث افزایش خطر آتش‌سوزی خواهد شد.
جدا از موارد بالا استفاده از سیم نامناسب برای بار الکتریکی مورد نظر نیز می‌تواند باعث آسیب دیدن سیم‌ها، افزایش دما و یا حتی در مواردی آتش‌سوزی آنها شود.
تجهیزات بی‌کیفیت و نامناسب
استفاده از تجهیزات ایمنی مانند فیوزها و محافظ‌های جریان در کیفیت‌های پایین می‌تواند به شدت خطرناک باشد. وظیفه فیوزها و محافظ‌ها اینست که بالا رفتن ناگهانی جریان برق جلوگیری کرده و در نهایت مانع بروز آتش‌سوزی شوند. اگر در تابلو برق از فیوز مناسبی استفاده نکنید، سیستم برق‌کشی ساختمان شما توانایی مدیریت بار اضافی را نداشته و ممکن است با افزایش دمای بیش از حد و یا آتش گرفتن سیم برق روبه رو شود. همچنین استفاده از تجهیزات جانبی باکیفیت مانند چسب‌های برق نیز تاثیر زیادی در عملکرد صحیح سیم‌های برق و عدم داغ شدن آنها خواهد داشت.
استفاده از وسایل و دستگاه‌های برقی معیوب بدون وجود محافظ
در صورت استفاده از وسایل برقی معیوب آن هم بدون وجود محافظ، خطر داغ شدن سیم و آتش‌سوزی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهید. در واقع نقص در عملکرد و ساختار داخلی این وسایل، حرارت غیر معمولی را به وجود آورده که می‌تواند منجر به آتش‌سوزی شود. به‌کارگیری محافظ‌های الکتریکی می‌تواند تا حد زیادی از بروز این نوع خطرات جلوگیری کند.
استفاده از سیم و کابل‌های ضعیف و بی‌کیفیت
دیگر موضوع مهمی که تاثیر زیادی در داغ شدن و آتش گرفتن کابل‌های برق دارد، استفاده از سیم و کابل‌های ضعیف و بی‌کیفیت است. این سیم‌ها به دلیل کیفیت پایین توانایی تحمل بارهای الکتریکی بالا را دارند و به سرعت داغ می‌شوند. استفاده از این کابل‌ها به ویژه برای محیط‌هایی مانند مراکز تجاری که نیازمند بار الکتریکی بالا هستند می‌تواند بسیار خطرناک باشد. پس استفاده از سیم و کابل باکیفیت برای جلوگیری از بروز آتش‌سوزی بسیار ضروری است.
اتصال چند وسیله با آمپر بالا به یک پریز
اتصال همزمان چند وسیله برقی با آمپرهای بالا به یک پریز به ویژه از طریق سه‌راهی می‌تواند باعث داغ شدن و یا سوختن سیم نول شود. به بیان دقیق‌تر این کار باعث افزایش بار روی سیم‌های برق شده که خطر آتش‌سوزی را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
وجود مواد قابل اشتعال در نزدیکی سیم‌کشی
مورد بعدی که می‌تواند باعث بروز آتش‌سوزی سیم‌های برق شود، وجود مواد قابل اشتعال در نزدیکی این سیم هاست. از جمله این مواد باید به کاغذ، پارچه، و… اشاره کنیم که در صورت داغ شدن سیم‌ها باعث آتش‌سوزی خواهند شد.
عدم نگهداری درست از سیم‌ها
نگهداری نامناسب از سیم‌ها مثل عدم مرتب‌سازی و محافظت از آنها می‌تواند باعث فرسودگی و آسیب‌دیدگی این تجهیزات شود. این فرسودگی و آسیب‌دیدگی در نهایت باعث بروز آتش‌سوزی در سیم‌ها خواهد شد. پس نگهداری صحیح و بازرسی دوره‌ای سیم و کابل‌های برق برای جلوگیری از بروز این مشکلات بسیار اهمیت دارد.
استفاده از سیم و کابل تقلبی به جای اصلی
امروزه با افزایش اجناس تقلبی در بازار ممکن است تشخیص و تهیه سیم و کابل‌های اصلی کمی سخت باشد. تهیه سیم و کابل اصل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا استفاده از محصولات تقلبی می‌تواند خطرات زیادی به دنبال داشته باشد. سیم‌های تقلبی به دلیل کیفیت پایین و عدم استفاده از مواد مرغوب، نمی‌توانند بار الکتریکی مورد نظر را تحمل کرده و به سرعت دچار افزایش دما و آتش‌سوزی خواهند شد. در نتیجه انتخاب سیم و کابل‌های باکیفیت از فروشگاه‌های تایید شده بسیار مهم است.
وجود اتصالات شل در سیم‌کشی برق
آخرین موردی که در لیست علت آتش‌سوزی کابل برق قرار می‌گیرد، وجود اتصالات شل در سیم‌کشی ساختمان است. وقتی که دو سیم اتصال مناسبی نداشته و به خوبی محکم نشده باشند، باعث می‌شوند جریان برق با مقاومت بیشتری از آن نقطه عبور کند. این مقاومت بالا از خود حرارت تولید کرده و به مرور زمان به عایق سیم آسیب وارد میکند. در نهایت این روند باعث ایجاد جرقه‌های کوچک و به مرور آتش‌سوزی‌های بزرگ خواهد شد. برای اتصال دو سیم یا کابل به هم باید از سرسیم یا چسب برق مناسب استفاده کنید.
راه‌های جلوگیری از آتش‌سوزی کابل برق
اکنون که با دلایل رایج آتش‌سوزی سیم و کابل برق آشنا شدید، می‌توانید از راهکارهای مختلفی که در ادامه برایتان آورده‌ایم برای جلوگیری از بروز این مشکل استفاده کنید. این موارد عبارتند از:
- استفاده از سیم و کابل‌های باکیفیت و استاندارد
- نصب سیم‌کشی برق توسط افراد متخصص در این حرفه
- عدم بارگذاری بیش از حد مجاز مدار
- بررسی دوره‌ای و نگهداری مناسب سیم‌های برق
- دور نگه داشتن مواد قابل اشتعال از سیم‌ها و کابل‌های برق
- استفاده از فیوز و کلید محافظ
- تعمیر یا تعویض سیم‌های آسیب دیده و فرسوده در کمترین زمان
- کنترل دائم تابلو و اتصالات برق (به ویژه توجه به فیوزهای مکرر قطع شونده)
- مدیریت لوازم پر مصرف (مثل کولر گازی و بخاری برقی)
کلام پایانی
قرار دادن سیم‌های برق در معرض حرارت بالا، خطر جدی برای سیم‌کشی برق خانه محسوب می‌شود. با اطلاع از دلایل رایج و پیروی از راه‌های پیشگیرانه، می‌توانید تا حد زیادی دوام و کارایی سیستم برقی خانه خود را افزایش دهید. در واقع پیشگیری، کلید اصلی روبه رو نشدن با مواردی چون داغ شدن و یا آتش‌سوزی سیم برق است. پس با توجه به موارد گفته شده می‌توانید خطرات مربوط به سیم و کابل برق را به حداقل برسانید.
