اتصالات پنوماتیک چه کاربردی در خودرو دارند؟

همانطور که می‌دانید با پیشرفت علم و تکنولوژی سیستم‌های جدید و کاربردی در خودروها قرار گرفته‌اند. این سیستم‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام برای قسمتی از ماشین طراحی می‌شوند. یکی از این سیستم‌ها که محوبیت زیادی نیز پیدا کرده سیستم پنوماتیک است. پنوماتیک ماشین امروزه به یکی از سیستم‌های مورد علاقه افراد به اصطلاح ماشین باز تبدیل شده است.

حتی اگر از افراد دوست‌دار ماشین هم نباشید باز باید با کاربرد این سیستم در خودرو آشنایی داشته باشید. اگر بخواهیم به طور کلی بگوییم پنوماتیک برای تنظیم ارتفاع ماشین استفاده می‌شود. بکارگیری این سیستم در خودرو مزایا و معایبی دارد که باید با توجه به این موارد اقدام به استفاده از پنوماتیک در خودرو کنید.

همانطور که گفتیم هدف اصلی استفاده از این سیستم در ماشین تنظیم ارتفاع خودرو به میزان دلخواه است اما باید در استفاده از این سیستم نکته‌ای را در نظر داشته باشید که آیا پنوماتیک برای نوع خودروی شما مناسب است یا خیر. سپس اقدام به تصمیم گیری درباره استفاده از آن کنید. در ادامه شما را با مزایا و معایب این سیستم پرکاربرد در خودرو آشنا می‌کنیم. همراه ما باشید…

کاربردهای سیستم پنوماتیک

در واقع باید بگوییم که کاربرد پنوماتیک تنها به خودرو ختم نمی‌شود و این سیستم تقریبا در تمام صنایع و ماشین آلات در کارخانه‌ها دیده می‌شود. در نتیجه کمتر دستگاه و یا صنایعی دیده می‌شود که از این سیستم پرکاربرد بهره نبرد. سیستم پنوماتیک نقش بسیار مهمی در زندگی ما ایفا می‌کند و می‌توانید حتی در وسایلی که در زندگی روزمره نیز استفاده می‌شوند هم کاربرد این سیستم را ببینید.

از جمله کاربردهای این سیستم باید به صنایع هوا فضا، دندانپزشکی، ابزارهای موسیقی و ماشین آلات اشاره کنیم. اینها تنها نیمی از کاربردهای پنوماتیک هستند و این سیستم بسیار وسیع‌تر و بزرگ‌تر از آنچه در نظر دارید است. پنوماتیک در خودرو نیز برای انجام کارهایی چون تنظیم ارتفاع به مقدار دلخواه، کنترل بهتر ماشین، صرفه جویی در مصرف سوخت و… استفاده می‌شود.

این سیستم به دلیل ایجاد آلودگی کم و کار آسان جز پراستفاده‌ترین سیستم‌ها در جهان است.

پنوماتیک ماشین

سیستم پنوماتیک اغلب در ماشین کسانی دیده می‌شود که دوس دارند به اصطلاح ظاهر خودروی خود را اسپرت جلوه دهند. پنوماتیک به خاطر ویژگی کاهش و افزایش ارتفاع خودرو به اسپرت کردن آن کمک می‌کند. همچنین دیگر افرادی که از این سیستم استفاده می‌کنند کسانی هستند که علاقه دارند ماشین خود را کف خواب کنند.

در سیستم اتصالات پنوماتیک خودرو سیلندرهایی وجود دارد که موجب آزاد شدن هوای فشرده می‌شوند. برای فشرده سازی هوا نیز باید کمپرسورهایی استفاده شود. در ماشین این کمپرسوها در صندوق عقب جای گذاری می‌شوند. کمپرسورها در اصل باعث می‌شوند با تنظیم هوا و شروع کار سیستم پنوماتیک ارتفاع خودرو کاهش یا افزایش یابد.

اگر بخواهیم به طور ساده‌تر بگوییم کاربرد اصلی پنوماتیک در خودرو به عنوان جایگزین فنرها در آن است. در این حالت خبری از فنرها نبوده و جای خود را به بالن‌های مقاوم داده‌اند. با میزان فعالیت کمپرسور فشار باد درون بالن‌ها تعیین می‌شود. در واقع هدف اصلی به کار گرفتن سیستم پنوماتیک در خودرو داشتن یک رانندگی بهتر و نرم‌تر است.

نحوه عملکرد سیستم پنوماتیک خودرو

پنوماتیک سیستمی است که با هوای فشرده کار می‌کند. به عبارت ساده‌تر این سیستم مجموعه‌ای از دستگاه‌ها و همچنین وسایل است که حول محور هوای فشرده می‌چرخند. اگر درباره سیستم‌های هیدرولیکی شنیده باشید باید بدانید که این سیستم بر اساس سیالات کار می‌کند. سیستم پنوماتیک نیز شباهت زیادی به هیدرولیک دارد با این تفاوت که اساس کار پنوماتیک هوای فشرده است. البته این دو سیستم تفاوت‌های دیگری نیز دارند اما از لحاظ عملکرد بسیار شبیه به هم هستند.

 در پنوماتیک نیروی فشار هوا موجب حرکت سیالات می‌شود. در نتیجه از آن برای کارها و هدف‌های متعددی بهره می‌برند. در اصل باید گفت که کاربرد پنوماتیک نیز در خودرو به همین فرایند شبیه است و با همین اصول پیش می‌رود. از طریق نیروی هوا یا گاز فشرده سیالات به حرکت در می‌آیند و در نهایت باعث تنظیم ارتفاع خودرو می‌شوند.

برای تنظیم ارتفاع باید ماشین باید سیستم و اجزای پنوماتیک در آن نصب شده باشند. در غیر این صورت نمی‌توان ارتفاع خودرو را به اندازه دلخواه تنظیم کرد. اجزای این سیستم که باید در خودرو قرار بگیرند عبارت‌اند از: کمپرسور هوا، کپسول هوا، چهار بالن و سیستم کنترل. به طور کلی باید بگوییم که هدف سیستم پنوماتیک تولید نیرو از طریق گازهای فشرده در صنایع مختلف است.

بررسی جزئی‌تر سیستم پنوماتیک ماشین

سیستم پنوماتیک تنها به کم و زیاد کردن ارتفاع ختم نمی‌شود و در موارد مهم‌تری مانند ترمز ماشین هم مداخله کرده است. این مورد در ماشین‌های سنگین بیشتر به چشم می‌خورد و استفاده زیادی دارد. گازهایی که در سیستم پنوماتیک خودرو استفاده می‌شوند کاملا بی خطر هستند و به هیچ عنوان از گاز سمی در این سیستم برای ماشین استفاده نمی‌شود. پس در نتیجه اثرات مخرب زیست محیطی نخواهد داشت.

برای اینکه سیستم پنوماتیک بتواند عملکرد درستی از خود در خودرو نشان دهد باید از قطعات و تجهیزات مختلفی استفاده کند. این تجهیزات عبارت‌اند از: کمپرسور، عملگر، سیلندر، پمپ‌های خلاء و…

تمام موارد گفته شده باید در خودرو قرار بگیرند تا این سیستم بتواند به کار خود ادامه دهد. هرکدام از مواردی که نام برده شد وظیفه‌ای در کارکرد این سیستم دارند و از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در کل سیستم پنوماتیک به بالا بردن راندمان خودرو و افزایش کیفیت کار آن کمک زیادی می‌کند و در بیشتر تجهیزات و قطعات آن به چشم می‌خورد.

معایب سیستم پنوماتیک ماشین

همانطور که این سیستم از مزایایی برخوردار است معایبی نیز به دنبال دارد. این معایب در صورتی مشکل ساز می‌شوند که به آنها بی توجهی کنید و یا استانداردهای استفاده از این سیستم را رعایت نکنید. ناگفته نماند که این معایب بیشتر برای کسانی وجود دارند که تنها به دنبال کف‌خواب کردن ماشین هستند و نگاهی به استانداردهای این موضوع نمی‌ا‌ندازند.

برای مثال در کف‌خواب کردن خودرو به وسیله پنوماتیک امکان برخورد کف آن به زمین و به ویژه دست‌اندازها وجود دارد. این برخوردها به مرور می‌توانند صدمات جدی به کف ماشین وارد کنند. مورد دیگری که جز معایب استفاده از سیستم پنوماتیک محسوب می‌شود ایجاد سر و صدای زیاد است. به هنگام استفاده ازز پنوماتیک ممکن است سرو صداهای زیادی در خودرو ایجاد شود.

خطرات مهم پنوماتیک ماشین

در استفاده از این سیستم کاربردی خطراتی نیز وجود دارد که بسیار مهم بوده و باید به آنها توجه کافی داشته باشید تا با مشکلی روبه نشوید. برای مثال ورود آلودگی و گرد و غبار به پنوماتیک خاصیت هوا را کاهش می‌دهد و باعث پایین آمدن عملکرد آن می‌شود. موارد دیگری که باعث ایجاد اختلال در پنوماتیک می‌شوند نم زدگی و رطوبت است. این دو مورد زنگ زدن قطعات و تجهیزات این سیستم را به وجود می‌آورند. در نتیجه از خطراتی هستند که کارکرد درست این سیستم را تهدید می‌کنند و می‌توانند باعث ایجاد اختلال در آن شوند. این موارد مخصوصا بر روی تجهیزات حساسی که از پنوماتیک بهره می‌برند تاثیر می‌گذارند و باعث نقص آنها می‌شوند. در نتیجه می‌تواند باعث به خطر افتادن جان سرنشینان ماشین شود.

یکی از قسمت‌های حساس خودرو که با کمک این سیستم کار خود را انجام می‌دهد ترمز است. استفاده از پنوماتیک در ترمز مزیت‌های زیادی دارد اما باز هم نباید از خطرات احتمالی آن غافل شوید و باید از آنها به خوبی آگاه باشید. در این قسمت شما را با چند خطر احتمالی که امکان دارد در هنگام استفاده از سیستم پنوماتیک رخ دهند آشنا می‌کنیم.

نشت هوا

همانطور که در ابتدای مطالب توضیح دادیم سیستم پنوماتیک بر اساس هوای فشرده کار می‌کند. در نتیجه وجود هرگونه نشتی در این سیستم می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی به دنبال داشته باشد. برای مثال نشتی می‌تواند باعث کاهش عملکرد ترمز و همچنین خرابی آن شود. در نتیجه نباید از بررسی و نگهداری منظم این سیستم غافل شوید و حواستان باشد که به صورت یکپارچه و بدون نشتی به کار خود ادامه دهد. اگر نشتی ایجاد شده باشد تعمیر و رفع آن در کوتاه‌ترین زمان بسیار ضروری است.

رطوبت و انجماد

رطوبت نیز از مواردی است که می‌تواند موجب بروز اختلال در کاکرد سیستم پنوماتیک شود. برای مثال در شرایط مرطوب رطوبت می‌تواند وارد سیستم ترمز هوا شود. هنگامی که دما کاهش پیدا کند رطوبتی که وارد شده ممکن است یخ بزند و باعث اختلال در کار ترمز شود. برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقی باید به طور مرتب سیستم خشک کن هوا را بررسی کنید.

مواردی که نام بردیم از مهم‌ترین خطرات احتمالی این سیستم هستند که در صورت بی توجهی می‌توانند باعث بروز حوادث ناگواری شوند. در نتیجه باید به این نکته توجه کنید که می‌توان درصد وقوع این خطرات را با تعمیر و نگهداری منظم به حداقل رساند. همچنین پیروی از روش‌های عملیاتی درست نیز در کاهش این خطرات بسیار موثر است. موردی که در استفاده از سیستم پنوماتیک ضروری است رعایت دستورالعمل های سازنده و جستجوی کمک‌های حرفه‌ای در استفاده از سیستم‌های متفاوت از جمله پنوماتیک است.

فیتینگ پنوماتیک

در سیستم‌های پنوماتیکی نیرویی که باعث تحرک تمام تجهیزات می‎شود هوای فشرده است. در این سیستم از شیلنگ‌هایی برای رساندن جریان هوای فشرده به شیرها و عملگرهای پنوماتیکی استفاده می‌شود. شاید برای‌تان سوال پیش آمده باشد که فیتینگ پنوماتیک چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم منظور از فیتینگ همان اتصال است. به زبان ساده‌تر به نوعی اتصالات در سیستم لوله و شیلنگ فیتینگ گفته می‌شود. در این قسمت می‌خواهیم شما را با انواع اتصالات فیتینگ‌ پنوماتیک آشنا کنیم.

اتصالات فیتینگ

در سیستم‌های پنوماتیک بیشتر از اتصالات فیتینگ استفاده می‌شود. اتصالات دیگری نیز در این سیستم وجود دارد اما بیشتر کاربرد را فیتینگ‌ها در این سیستم ایفا می‌کنند. فیتینگ‌ها به شکل فشاری و با خارهای داخلی طراحی شده‌اند که برای کار در سیستم‌هایی با فشار پایین مناسب هستند و بیشتر در فشار پایین‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دلیل استفاده زیاد سهولت در نحوه اتصال و تنوع بالای آنهاست. این محصولات دارای تنوع زیادی در شکل و طراحی بوده و به طور کلی سریع‌تر نیز هستند. به زبان ساده‌تر با استفاده از فیتینگ انجام فعالیت‌ها سریع‌تر و نگهداری سیستم بهتر می‌باشد. فیتینگ‌های پنوماتیک با توجه به کاربرد امکان دارد به دو شکل مورد استفاده قرار بگیرند.

شکل اول استفاده فیتینگ‌های پنوماتیک به صورت ثابت روی یک تجهیز از طریق سر رزوه دار است. شکل دیگر استفاده آنها به صورت بین راهی و یا درون خطی است. در نتیجه یا به صورت ثابت به وسیله سر رزوه دار بسته می‌شوند و یا به شکل بین راهی و درون خطی نصب می‌شوند. از جمله فیتینگ‌های پنوماتیک باید به رابط، تبدیل، سه راهی، زانویی و … اشاره کرد که از انواع فیتینگ‌های بین راهی می‎باشند.

همچنین فیتینگ‌ها از جنس‌های مختلفی نیز ساخته می‌شوند که از پراستفاده‌ترین آنها باید به اتصالات پنوماتیک برنجی ساده و یا روکش کروم و فیتینگ پلاستیکی اشاره کنیم.

انواع تصالات پنوماتیک

اتصالات پنوماتیکی در انواع مختلفی ساخته می‌شوند و دارای شکل ظاهری و جنس متفاوتی هستند. اتصالات مهره‌ای نوعی از اتصالات هستند که در سیستم پنوماتیک استفاده می‌شوند. این نوع اتصال برای فشار‌های بالا مناسب است و بیشتر در چنین موقعیت‌هایی استفاده می‌شود. این اتصالات پنوماتیک در جنس‌های مختلفی از جمله مهره‌ای پلاستیکی و مهره‌ای برنجی در بازار وجود دارند.

از دیگر اتصالات پرکاربرد در سیستم پنوماتیک باید به اتصالات کوپلینگی اشاره کنیم. از ویژگی‌های این نوع اتصالات باید به استفاده آسان و اتصال سریع آنها اشاره کرد. به دنبال این ویژگی‌ها استفاده از این نوع اتصالات در صنایع بسیار گسترده شده و از محبوبیت بالایی نیز برخودار هستند.

کوپلینگ شیلنگ پنوماتیک از دو قسمت تشکیل می‌شود. یک قسمت ثابت که به طور معمول به انتهای ابزار نصب می‌شود و یک سر متحرک فشاری یا فنری که به شیلنگ پنوماتیک و یا خط لوله اصلی وصل می‌شود.

نتیجه گیری

در این مقاله تمام ویژگی‌ها و کاربرد پنوماتیک در ماشین را برای‌تان توضیح دادیم و شما را با معایب استفاده از پنوماتیک آشنا کردیم. این سیستم نقش موثری را در خودرو ایفا می‌کند و برای شما تجربه رانندگی بهتری را به دنبال دارد.

امیدواریم این مقاله برای‌تان مفید بوده باشد.