سیستم تهویه مطبوع برای مناطق گرم و مرطوب
م. کوهشاری
خرداد 3, 1404
305
تهویه مطبوع یک راهکار پیشرفته و اصولی است که برای تنظیم دما و رطوبت ساختمان‌ها و فضاهای مختلف استفاده می‌شود. این سیستم به دنبال عملکرد مناسبی که دارد، به ویژه در مناطق گرم و مرطوب برای تنظیم دما به کار گرفته می‌شود. سیستم تهویه مطبوع به دنبال قابلیت‌هایی که دارد، به شکلی عمل می‌کند که بتواند شرایط راحت و بهداشتی را در فضا ایجاد کند. این سیستم‌ها انواع مختلفی دارند که برحسب محل مورد استفاده باید انتخاب شوند. به عبارت ساده‌تر سیستم تهویه مورد استفاده برای برای مناطق گرم و مرطوب با مناطق سرد و خشک فرق می‌کند. از این رو قصد داریم در این مقاله شما را با سیستم تهویه مطبوع برای مناطق گرم و مرطوب آشنا کنیم. همراه ما باشید.
عملکرد سیستم تهویه مطبوع
قبل از هرچیزی ابتدا بهتر است کمی بیشتر با عملکرد کلی سیستم‌های تهویه آشنا شوید. این سیستم‌ها از سه بخش اصلی گرمایش، تهویه و سرمایش تشکیل می‌شوند. همانطور که از بخش گرمایش مشخص است، برای افزایش دما در فصول سرد سال استفاده می‌شود. بدین شکل که با ایجاد هوای گرم و هدایت آن به درون محیط، باعث ایجاد گرمای مطلوب می‌شود. بخش تهویه نیز وظیفه تامین هوای تازه و ایجاد تهویه‌ای مناسب در محیط را برعهده دارد. این بخش هوای آلوده را از فضا خارج کرده و هوای تازه را به محیط انتقال می‌دهد.
قسمت دیگر سیستم تهویه مطبوع بخش سرمایشی آنست که برای ایجاد سرمایش مطلوب در فصول گرم سال استفاده می‌شود. کاهش دما در تابستان یکی از اقدامات ضروری است که با استفاده از تهویه مطبوع انجام می‌شود. بدین شکل که این سیستم‌ها با تولید هوای سرد و انتقال آن به فضای داخلی باعث رسیدن دمای اتاق به مقدار مطلوب می‌شوند.
راهکارهای تهویه مطبوع در مناطق گرم
در مناطق گرم و مرطوب استفاده از دستگاه‌های تهویه مطبوعی چون چیلر، کولر صنعتی، مینی چیلر، اسپیلت، دستگاه VRF، سیستم مه پاش و … پیشنهاد می‌شود. علاوه بر این موارد از دستگاه‌های تبریدی نیز در این مناطق استفاده می‌شود. در این مناطق به دلیل گرمای زیاد و تبخیر سطوح آب، استفاده از یک سیستم تهویه مطبوع مناسب ضروری است. با استفاده از تهویه مطبوع شما می‌توانید در طول روز در محیطی خنک و مطلوب قرار بگیرید. در ادامه چند راهکار ایده‌آل برای ایجاد هوایی خنک و سرمایش مطلوب در تابستان را به شما معرفی می‌کنیم.
استفاده از سیستم تهویه مطبوع
مورد اول استفاده از یک سیستم تهویه مطبوع مناسب است. سیستم‌های تهویه مطبوع شامل مواردی چون کولرهای صنعتی آبی، اسپلیت‌ها، کولرهای گازی، چیلرها و سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی هستند که قدرت بالایی در خنک نگه‌داشتن هوا دارند. شیوه کار این سیستم‌ها بدین شکل است که هوای گرم را از محیط خارج کرده و سپس هوای خنک را به درون اتاق هدایت می‌کنند. با این کار دما کاهش پیدا کرده و به مقدار ایده‌آل می‌رسد.
استفاده از سایه‌بان‌ها و پنجره‌هایی با پوشش مناسب
روش دوم استفاده از پنجره‌هایی با پوشش مناسب و سایه‌بان هاست. در واقع با استفاده از سایه‌بان می‌توان تا حد زیادی از ورود نور و حرارت به داخل محیط جلوگیری کرد. همچنین این موارد از جذب حرارت بیرون جلوگیری کرده و از تغییر دمای محیط جلوگیری می‌کنند. از طرف دیگر استفاده از درب و پنجره‌های باکیفیت مانع از ورود حرارت اضافی به داخل محیط می‌شود. پس برای دست یافتن به این موقعیت بهتر است درب و پنجره‌ها را بسته نگه دارید تا حرارت محیط بیرون به داخل منتقل نشود.
استفاده از فن، سردخانه و پخچال‌ها
استفاده از فن‌ها، سردخانه‌ها و یا یخچال‌های قابل حمل نیز می‌تواند تا حد زیادی در خنک نگه داشتن هوا موثر باشد. این سیستم‌ها قابلیت انتقال هوای خنک به درون محیط را داشته و به ایجاد هوایی خنک و تهویه مطبوع کمک می‌کنند.
استفاده از سیستم خنک‌کننده
در آخر اصلی‌ترین راهکار برای ایجاد هوایی خنک و مطلوب در مناطق گرم و مرطوب استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده است. با استفاده از این سیستم‌ها می‌توان دما را به حد ایده‌آل رسانده و از ایجاد رطوبت بالا جلوگیری کرد. برای مثال استفاده از دستگاه‌هایی چون آکسیال، کولر سانتریفیوژ و کولر گازی، می‌تواند محیطی خنک و راحت را برای افراد فراهم کند.
اسپلیت در مناطق گرم و خشک
یکی از رایج‌ترین سیستم‌های تهویه مطبوعی که برای مناطق گرم و مرطوب استفاده می‌شود، سیستم اسپیلت است. این سیستم از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود: پنل داخلی (داخل ساختمان) و پنل خارجی (بیرون ساختمان). پنل داخلی کولرگازی اسپیلت از دو بخش بادی (فن) و تبخیر (کویل تبخیر) تشکیل می‌شود.
روش کار این دستگاه بدین شکل است که هوای گرم را از داخل ساختمان جذب کرده و با کمک کویل تبخیر خنک می‌کند. سپس هوای خنک شده از طریق فن به داخل فضا هدایت می‌شود. پنل خارجی کولرگازی اسپیلت نیز از دو بخش کمپرسور و کویل فشار بالا تشکیل می‌شود. کمپرسور هوا را فشرده کرده و به کویل انتقال می‌دهد. در این قسمت حرارت هوا به محیط خارج هدایت شده و هوای خنک شده به واحد داخلی منتقل می‌شود.
به طور کلی کولرگازی اسپیلت فرایند خنک کردن هوا را از طریق گاز مبردی که درون لوله‌های مسی این دستگاه وجود دارد انجام می‌دهد. هرچه کیفیت لوله مسی‌های به‌کار رفته در کولرگازی بالاتر باشد، دستگاه عملکرد بهتری داشته و برای مدت طولانی‌تری به کار خود ادامه می‌دهد.
کولر صنعتی در مناطق گرم
دیگر سیستم تهویه‌ای که در مناطق گرم به عنوان یک راهکار مناسب در فضاهای بزرگ استفاده می‌شود، کولرهای صنعتی است. این نوع کولرها برای استفاده در فضاهایی چون کارخانه‌ها، سالن‌های ورزشی، سالن‌های نمایشگاهی و … طراحی شده‌اند و دارای ظرفیت‌های مختلفی هستند.
این کولرها نیز دارای یک پنل خارجی (کمپرسور و کویل فشار بالا) و یک یا چند پنل داخلی هستند. شیوه کار این دستگاه نیز بسیار شبیه به اسپیلت است با این تفاوت که می‌توانند چند پنل داخلی داشته باشند. در کولرهای صنعتی از قطعاتی مثل پد سلولزی استفاده شده است که باعث می‌شوند قدرت خنک‌کنندگی بالاتری در مناطق گرم و مرطوب نسبت به دیگر دستگاه‌های تهویه مطبوع داشته باشند.
به طور کلی باید بدانید کولرهای صنعتی دارای قدرت بالایی در ایجاد هوای خنک و تهویه مناسب هستند و کمک زیادی به کنترل دما و رطوبت در فضاهای بزرگ می‌کنند. همانطور که قبل‌تر هم ذکر کردیم کولرهای صنعتی دارای ظرفیت‌های مختلفی هستند که از جمله پرکاربردترین آنها باید به کولر صنعتی ۴۰ هزار و کولر صنعتی ۵۰ هزار اشاره کنیم.
چیلر و مینی چیلر در هوای گرمسیری
دیگر راهکار تهویه مطبوع در مناطق گرم و مرطوب استفاده از چیلر صنعتی و مینی چیلر است. شیوه کار این نوع دستگاه‌های خنک‌کننده بدین شکل است که ابتدا آب را خنک کرده و سپس از آن برای خنک کردن هوا در فضاهای بزرگ و صنعتی استفاده می‌کنند. چیلر آب را سرد کرده و آب سرد تولید شده را به واحدهای داخلی انتقال می‌دهد. در پنل‌های داخلی، هوا با کمک آب سرد خنک شده و به فضا انتقال می‌یابد.
مینی چیلرها نیز عملکرد بالا را دارند اما به دلیل سایز کوچک‌تر، بیشتر در فضاهای محدود و کوچک استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها معمولا در فضاهای تجاری و اداری کوچک، اتاق‌های سرور و فضاهای مسکونی استفاده می‌شوند.
دستگاه سرمایشی VRF
دستگاه VRF (Variable Refrigerant Flow) یکی دیگر از دستگاه‌های تهویه مطبوع است که دارای سیستم پیشرفته‌ای بوده و علاوه بر خنک کردن فضا، می‌تواند گرمایش محیط را نیز تامین کند. جالب است بدانید با استفاده از این سیستم تهویه می‌توان چندین پنل داخلی را به یک پنل خارجی وصل کرده و هرکدام از پنل‌ها را به طور مجزا کنترل کرد. با کمک این ویژگی می‌توان در هر کدام از فضاهای داخلی دمای مطلوب خود را تنظیم کرد.
دستگاه تهویه مطبوع VRF، دارای ویژگی‌هایی چون تنظیم جریان سرمایشی و گرمایشی، کارایی بالا، صرفه‌جویی در انرژی و قابلیت اتصال چندین واحد داخلی به یک واحد خارجی است و کاربرد متنوعی در ساختمان‌های تجاری، هتل‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز خرید و … دارد. ناگفته نماند که این نوع سیستم تهویه مطبوع در کنار ویژگی‌ها و عملکرد مطلوب، دارای هزینه‌های بالایی نیز است.
ایرواشر و کاربرد آن در مناطق گرم
یکی دیگر از کولرهایی که می‌توان برای مناطق گرم و مرطوب استفاده کرد دستگاه ایرواشر است که با استفاده از تبخیر آب فرایند خنک کردن هوا را انجام می‌دهد. استفاده از دستگاه ایرواشر در مناطق گرم و مرطوب گزینه بسیار مناسبی است، زیرا در این مناطق هوا خشک بوده و با تبخیر آب می‌توان تا حد زیادی دمای هوا را کاهش داد.
این دستگاه در فضاهای داخلی و باز مانند تراس‌ها، رستوران‌ها، سوله‌های صنعتی، اماکن مذهبی، سالن‌های ورزشی و … کاربرد دارد. به طور کلی این دستگاه به دلیل مصرف انرژی کمتر نسبت به دیگر سیستم‌های خنک کننده، یک راهکار مناسب و اقتصادی برای ایجاد هوایی مطلوب محسوب می‌شود.
کدام تهویه مطبوع برای مناطق گرم و مرطوب مناسب است؟
در مناطق گرم و مرطوب بهترین گزینه برای خنک کردن هوا، استفاده از دستگاه‌های تهویه مطبوعی است که بر پایه سیکل تبرید کار می‌کنند. از جمله دستگاه‌هایی که با این روش کار می‌کنند باید به کولر صنعتی آکسیال ، کولر صنعتی سانتریفیوژ، چیلر، مینی چیلر و دستگاه‌های تبریدی اشاره کنیم. این نوع دستگاه‌های خنک‌کننده رطوبت هوا را به خوبی کاهش داده و عملکرد مناسبی در این شرایط آب و هوایی از خود نشان می‌دهند.
پیشنهاد ما برای مناطق گرم و مرطوب استفاده از کولرگازی و اسپیلت هاست. با استفاده از این نوع دستگاه‌های تهویه مطبوع می‌توان در کمترین زمان دمای هوا را به حد مطلوب رساند. این کولرها برحسب سیکل تبرید کار کرده و هوای گرم محیط را دریافت و خنک می‌کنند. به طور کلی فرایند خنک‌سازی هوا در کولر گازی، از طریق گاز مبردی که به‌واسطه لوله مسی بین اجزای مختلف کولر منتقل می‌شود صورت می‌گیرد.
توصیه‌های استفاده تهویه مطبوع در مناطق گرم
همانطور که می‌دانید تهویه مطبوع در مناطق گرم اهمیت زیادی دارد. در استفاده از این سیستم‌های خنک‌کننده نکاتی وجود دارد که با توجه به آنها می‌توانیدد به خوبی و با مصرف حداقل انرژی دمای هوا را کاهش دهید. این نکات عبارتند از:
- برای استفاده درست از سیستم تهویه مطبوع ابتدا باید محیط ساختمان خود را به شکل درست عایق‌بندی کرد. با این کار می‌توان تا حد زیادی از تلفات انرژی جلوگیری کرده و مانع از نفوذ حرارت بیرون به داخل فضا شد.
- استفاده از سایه‌بان نیز کمک زیادی به کاهش هوا در مناطق گرم و مرطوب می‌کند. در واقع با استفاده از سایه‌بان از تایش مستقیم آفتاب جلوگیری شده و می‌توان تا حد زیادی دمای هوا را کاهش داد.
- استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع هوشمند که قابلیت تنظیم و کنترل دما را دارند هم می‌تواند در مناطق گرم و خشک بسیار کمک‌کننده باشد. این نوع سیستم‌ها باعث کاهش مصرف انرژی نیز خواهند شد.
کلام آخر
انتخاب سیستم تهویه مطبوعی متناسب با شرایط اقلیمی، تاثیر زیادی در عملکرد سیستم و میزان خنک‌کنندگی آن دارد. البته برای انتخاب سیستم تهویه مطبوع تنها توجه به شرایط اقلیمی کافی نیست و باید به سایر فاکتورها مثل نوع کاربری (برای مثال سیستم تهویه یک پاساز تجاری یا یک ساختمان مسکونی)، توانایی یا عدم توانایی سیستم در تنظیم دمای هر اتاق به صورت مستقل و … نیز توجه داشته باشید.
