رادیاتور ماشین چگونه کار میکند؟|بررسی علت سرد بودن رادیاتور ماشین
م. کوهشاری
آبان 18, 1403
3071
رادیاتور یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم خنک‌کننده خودرو است. این قسمت مهم از بخش‌های مختلفی چون پره‌های خنک‌کننده، مخزن آب و هواگیری، لوله‌های عبور آب و درپوش تشکیل میشود. حال وقتی که خودرو را روشن می‌کنید، رفته رفته حرارت موتور افزایش پیدا میکند. با بالا رفتن حرارت موتور، دمای رادیاتور و آب رادیاتور نیز افزایش پیدا میکند. اما اگر متوجه شدید در حالت داغ بودن موتور، رادیاتور سرد است یعنی مشکلاتی در سیستم رادیاتور یا لوله‌ها وجود دارد. به دنبال این موضوع قصد داریم در این مقاله به بررسی دلایل سرد بودن رادیاتور بپردازیم. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
انواع رادیاتور ماشین از نظر متریال
رادیاتورها را از لحاظ فاکتورهای مختلفی می‌توان دسته‌بندی کرد که در این قسمت می‌خواهیم این قسمت را از نظر متریال به شما معرفی کنیم.
- رادیاتورهای فلزی: در این نوع رادیاتورها همانطور که از نامشان پیداست لوله‌های فلزی به یکدیگر جوش خورده‌اند.
- راداتورهای پلاستیکی: بخش بزرگی از روکش این نوع رادیاتورها از جنس پلاستیک است و می‌توان در صورت لزوم این بخش‌ها را جدا کرد.
- رادیاتورهای آلمینیومی: این نوع رادیاتورها بازدهی بالاتری دارند و در آنها از لوله‌های آلمینیومی استفاده میشود.
ناگفته نماند که در برخی از رادیاتورهای ماشین از لوله مسی هم استفاده می شود که البته قیمت لوله مسی بالاتر از لوله های آلومینیومی است. به همین دلیل در خودروهای ایرانی استفاده نمی شود.
رادیاتورها در مدل‌های دیگری نیز تولید می‌شوند که بالاتر شما را با رایج‌ترین آنها مشخص کردیم. جدا از نظر مواد سازنده، رادیاتورها از نظر جهت نصب پره‌ها و لوله‌ها نیز دسته‌بندی می‌شوند. لازم به ذکر است در زمان انتخاب رادیاتور باید به مواردی چون نوع خودرو، شرایط کاربری و آب و هوای منطقه توجه کنید. در نتیجه هنگام خرید باید فاکتورهایی که به آنها اشاره کردیم را مد نظر داشته باشید.
انواع رادیاتور ماشین از نظر کارکرد
رادیاتورها به طور کلی به دو دسته فین تیوب و کروگیت تقسیم می‌شوند:
- رادیاتور فین تیوب: در این مدل رادیاتورها، پره‌های خنک‌کننده و لوله‌های حاوی آب به شکل عمود برهم قرار می‌گیرند. در رادیاتور فن تیوب لوله‌ها از داخل پره‌ها عبور میکنند.
- رادیاتور کروگیت: این نوع رادیاتورها دارای پره‌های موج‌دار هستند. در رادیاتورهای کروگیت لوله‌ها برخلاف فین تیوب از داخل پره‌ها عبور نمی‌کنند، بلکه این دو کنارهم قرار گرفته و پره‌های آن به نوک فین وصل می‌شوند. این نوع رادیاتور دارای فرایند ساخت ساده‌تری است و به دنبال این موضوع استفاده بیشتری دارد.
کاربرد رادیاتور خودرو
به طور کلی کاربرد رادیاتور در خودرو خنک کردن موتور است. همانطور که می‌دانید موتورهای احتراقی براساس انفجارهای درونی که شمع ایجاد میکند کار میکنند. این انفجارها باعث ایجاد گرمای بسیار زیادی می‌شوند که موتور بدون کمک سیستم‌های خنک‌کننده نمیتواند این گرمای بیش از حد را دفع کند. در این موقعیت نقش رادیاتور مشخص میشود.
در واقع رادیاتور گرمای موتور را از طریق مایع خنک‌کننده دریافت کرده و سپس به بیرون منتقل میکند. با این کار موتور در نهایت خنک شده و قطعات فلزی که در موتور وجود دارند به دلیل گرمای شدید ذوب نمی‌شوند.
اهمیت رادیاتور ماشین
برخی فکر میکنند رادیاتور نقش چندانی در عملکرد خودرو ندارد. اما لازم است بدانید اهمیت این قطعه آنقدر زیاد است که اگر کارکرد آن دچار هرگونه مشکلی شود، آسیب‌های پر خرج و عمیقی به خودرو وارد میشود. برای مثال از ایراداتی که در صورت خرابی رادیاتور ممکن است برای موتور خودرو پیش بیاید باید به سوختن واشر سرسیلندر، خرابی رینگ، خرابی پیستون و یا حتی یاتاقان زدن اشاره کنیم.
پ وجود رادیاتور و اطمینان از عملکرد صحیح آن در خودرو امری حیاتی و بسیار مهم است. پس نباید از بررسی و عملکرد صحیح آن غافل شوید.
اجزای رادیاتور ماشین
رادیاتورها اجزای مختلفی دارند و با کمک قطعات مختلفی کار میکنند. در این بخش قصد داریم شما را با اجزای مهم رادیاتور ماشین آشنا کنیم. همراه ما باشید.
- مخزن آب: مخزن آب بخشی است که آب سرد را وارد رادیاتور میکند. البته ناگفته نماند که با باز کردن درب رادیاتور در برخی از خودروها می‌توان آب را به آنها اضافه کرد. برای انجام این کار باید حتما موتور خودرو به دمای محیط رسیده باشد در غیر این صورت آب داغ با فشار بالا به بیرون پرتاپ میشود و می‌تواند باعث آسیب‌هایی به افراد شود.
- لوله‌های ورودی: این لوله‌ها محل عبور آب سرد هستند. در واقع آب سرد با عبور از این لوله‌ها به رادیاتور می‌رسد.
- لوله‌های خروجی: از لوله‌های خروجی آب گرم خارج میشود.
- پنکه یا فن: از پنکه برای دور کردن هوای گرم رادیاتور استفاده میشود. به طور کلی این قطعه برای خنک کردن رادیاتور کاربرد دارد.
- پوشش بیرونی رادیاتور: این قسمت دارای پوسته بیرونی است که رادیاتور را از محیط خارج جدا کرده و از آن در مقابل برخورد هرگونه اشیای خارجی محافظت میکند.
- قطعات نگه‌دارنده: این قسمت شامل مواردی چون پیچ‌ها، واشرها و پایه هاست که رادیاتور را در موقعیت مناسب نگه می‌دارد.
رادیاتور ماشین چگونه کار میکند؟
اصل عملکرد خودرو براساس انتقال حرارت از سیالی به سیال دیگر است. شیوه کار این قسمت به این شکل است که مایع خنک‌کننده (آب) با کمک واتر پمپ (پمپ آب) به درون مجاری موتور منتقل میشود. پس از انتقال، مایع حرارت برگرفته از انفجارهای داخل موتور را جذب کرده و بعد به سمت ترموستات حرکت میکند.
جمع شدن آب پشت ترموستات باعث باز شدن دریچه ترموستات شده و سپس آب از آنجا به سمت مجاری داخلی رادیاتور منتقل میشود. وقتی آب از شبکه‌های داخلی رادیاتور عبور میکند، حرارت آب به پره‌ها می‌رسد. این پره‌ها در معرض هوای آزاد قرار دارند و باد ناشی از فن رادیاتور را نیز دریافت میکنند. به دنبال این موارد در کمترین زمان گرمای موتور را به هوا منتقل میکنند.
بعد از کمی خشک شدن، آب رادیاتور مجدد از طریق فشار ایجاد شده توسط واتر پمپ به درون موتور کشیده میشود تا فرایند قبلی مجدد تکرار شود. در صورتی که هر یک از اجزای رادیاتور خودرو نتوانند به خوبی وظیفه خود را انجام دهند، باعث جوش آوردن ماشین و عواقب پرهزینه دیگری خواهند شد.
علت خرابی رادیاتور ماشین
یکی از مهم‌ترین علائمی که نشان می‌دهد رادیاتور خراب شده و باید بررسی شود نشت مایع خنک‌کننده است. البته همیشه نشتی مایع نشان از خرابی رادیاتور نیست و برای اطلاع از دلیل خرابی این سیستم باید به بررسی دقیق آن بپردازید. اگر هنگام بررسی رگه‌های سفید یا گودال‌های مایع شدید مشاهده کردید، بدین معناست که رادیاتور به تعمیر اساسی نیاز دارد و باید به صورت اصولی بررسی شود.
یکی دیگر از علائم خرابی رادیاتور اینست که در زیر ماشین قطرات زرد یا سبز مشاهده کنید. در این حالت باید خودرو را برای تعمیر اصولی رادیاتور به یک مرکز معتبر ببرید. در نتیجه لازم است گاهی خودرو خود را بررسی کرده تا از وجود آب درون رادیاتور مطمئن شوید.
علت سرد بودن رادیاتور بالای پژو
سرد بودن رادیاتور مشکلی است که ممکن است برای خودرویی اتفاق بیفتد. اما در این بین اگر درباره دلایل سرد شدن این قسمت اطلاعات داشته باشید، بهتر می‌توانید به حل آن بپردازید. یکی از دلایل رایجی که معمولا باید سرد شدن رادیاتور میشود خرابی ترموستات است. در چنین حالتی دمای رادیاتور پایین بوده و در مقابل دمای موتور به شدت بالا رفته است.
دلیل دیگری که منجر به این اتفاق میشود مسدود بودن مسیرهای ورودی آب داغ به درون رادیاتور است. در این حالت باید برای رفع مشکل به تعمیرگاه مراجعه کنید. به طور کلی موارد دیگری چون هوا گرفتن رادیاتور، ضعیف شدن واتر پمپ و یا کمبود آب موتور نیز دلایلی هستند که می‌توانند منجر به سرد شدن رادیاتور شوند.
یخ زدن رادیاتور ماشین
یخ‌زدگی رادیاتور خودرو می‌تواند به دلایل مختلفی چون عدم استفاده از ضدیخ اتفاق بیفتد. اگر رادیاتور یخ بزند مشکلاتی مثل انبساط اجزای داخلی، شکستگی لوله‌های درون آن و یا حتی در مواردی خرابی کلی رادیاتور را به وجود می‌آورد. البته اگر شدت یخ‌زدگی چندان زیادی نباشد، می‌توان رادیاتور را گرم کرده و با آب کردن یخ‌ها، درصد خرابی این قطعه حساس را کاهش داد. ناگفته نماند در این حالت احتمال باز شدن درزهای این قطعه وجود دارد که باید برای برطرف کردن آنها به تعمیرکار مراجعه کنید.
علت سرد بودن بالای رادیاتور پژو 405
مواردی که باعث سرد بودن بالای رادیاتور پژو 405 می‌شوند عبارت‌اند از:
- خراب بودن سیستم مرکزی
- نقص در پمپ
- وجود هوا درون مدار رادیاتور
- روش هواگیری رادیاتور شوفاژ
- مسدود بودن لوله‌ها
- خرابی ترموستات
- فشار آب بالا
- دلایل پایین آمدن سطح آب رادیاتور
پایین آمدن آب سطح رادیاتور می‌توان به دلایل مختلفی اتفاق افتاد باشد که در ادامه شما را با این دلایل آشنا می‌کنیم:
- سوراخ بودن رادیاتور
- وجود نشتی در اتصالات رادیاتور
- خرابی درب رادیاتور و خروج مایع از آن
- نشتی از بخاری ماشین
- ورود آب به سرسیلند ها
- نشتی از درب منبع انبساط
دلایل سرد بودن پایین رادیاتور
دلایلی وجود دارند که باعث می‌شوند ضد یخ تا حد زیادی و یا حتی در مواردی به طور کامل از گردش در رادیاتور محدود شود. وجود هریک از دلایل زیر می‌تواند باعث بروز این مشکل شود:
- ترموستات غیرفعال: اگر ترموستات باز نشده و یا به مقدار کمی باز شود، باعث بروز این مشکل میشود. به عبارت ساده‌تر در صورت باز نشدن این قطعه مایع خنک‌کننده به خوبی گردش پیدا نمیکند که در این حالت چاره‌ای جز تعویض ترموستات نخواهید داشت.
- خرابی پمپ آب: نقص در این قطعه نیز از مواردی است که باعث سرد شدن پایین رادیاتور میشود. بدین شکل که خرابی این قطعه باعث کم شدن و یا قطع کامل جریان ضد یخ خواهد شد که برای رفع آن باید پمپ آب را تعویض کنید.
- شل شدن تسمه پمپ آب: در این حالت پمپ آب نمیتواند با سرعت کامل به کار خود ادامه دهد. پس سرعت جریان آب کم میشود. در این موقعیت باید تمام تسمه های خراب و فرسوده را جایگزین کنید. در صورتی که تسمه‌ها ساییده نشده بودند، تنها کافیست آنها را تنظیم کنید.
- گرفتگی رادیاتور: رادیاتور دارای مجرای کوچکی است که با گذشت زمان ممکن است توسط آلودگی‌های ضد یخ مسدود شود. پس سرد بودن پایین رادیاتور می‌تواند به دلیل گرفتگی یا معیوب بودن رادیاتور اتفاق افتاده باشد. در این حالت باید برای تخلیه و شستشو رادیاتور اقدام کنید.
- گرفتگی شیلنگ: ممکن است شیلنگ‌های رادیاتور در طول زمان دچار گرفتگی شده و یا فرو بریزد. تشخیص این مشکل کمی سخت است و نمی‌توان به راحتی آن را حل کرد. شیلنگ های مسدود شده در این سیستم نیاز به تخلیه کامل دارند که باید برای انجام این کار به افراد متخصص در این حرفه مراجعه کنید.
علت گردش نکردن آب رادیاتور ماشین
برای اینکه به علت گردش نکردن آب رادیاتور پی ببرید، باید یک بررسی دقیق و کامل از این سیستم انجام دهید. در ادامه شما را با رایج‌ترین دلایل گردش نکردن آب رادیاتور آشنا می‌کنیم. همراه ما باشید.
- انسداد لوله‌ها: انسداد لوله‌های رادیاتور می‌تواند به دلایل مختلفی چون تجمع رسوبات، کثیفی و یا آلاینده‌ها در سیستم خنک‌کننده ایجاد شده باشد. این انسداد در نهایت باعث توقف جریان آب رادیاتور میشود و در نتیجه آب رادیاتور به شکل کامل گردش پیدا نمیکند.
- معیوب بودن پمپ آب: پمپ آب وظیفه پمپاژ آب در سیستم خنک‌کننده خودرو را برعهده دارد. در صورتی که پمپ آب خراب شود، جریان آب در رادیاتور متوقف شده و دیگر نمیتواند به طور کامل گردش پیدا کند.
- خرابی ترموستات خراب: ترموستات در سیستم خنک‌کننده وظیفه کنترل دما را برعهده دارد. این قطعه با باز و بسته شدن جریان آب را کنترل میکند. حال اگر ترموستات خراب شود، جریان آب در سیستم تنظیم نمی‌شود و آب رادیاتور گردش پیدا نمیکند.
- کاهش سطح آب: کمبود سطح آب در مخزن آب خنک‌کننده مورد دیگری است که می‌تواند باعث گردش نکردن آب شود.
- نقص در سیسم برقی: سیستم برقی خنک‌کننده دارای مواردی چون سنسورها، کلیدها و مدار هاست. در صورتی که هر یک از این قطعات خراب شود در گردش آب رادیاتور تاثیر می‌گذارد.
علت سرد بودن رادیاتور سمند
سرد بودن رادیاتور مشکلی است که می‌تواند بسیار دردسرساز شود و به دیگر قطعات خودرو نیز آسیب وارد کند. اگر متوجه شدید برخی از قسمت‌های رادیاتور سرد شده و نقاط دیگر آن همچنان گرم است، یعنی بخشی از این سیستم دچار مشکل شده و آب به خوبی در آن گردش پیدا نمیکند.
برای اینکه بفهمید کدام قسمت دچار اختلال شده باید به تعمیرگاه مراجعه کرده و از افراد متخصص در این حرفه کمک بگیرید. رادیاتورهای به کار رفته در اکثر خودروها شبیه به هم است، در نتیجه علت سرد بودن رادیاتور سمند و دیگر ماشین‌ها مشابه هم است و برای اطلاع از دلیل سرد بودن رادیاتور آنها می‌توانید به مطالب بالا مراجعه کنید.
جمع‌بندی
در اکثر خودروها از سیستم خنک کننده استفاده میشود و که در آنها مایع خنک کننده وجود دارد. همانطور که در بخش ابتدایی مقاله اشاره کردیم مایع خنک‌کننده از موتور داغ خودرو عبور کرده و گرمای آن را به خود جذب میکند. پس از این فرایند موتور خودرو به خوبی خنک میشود. پس استفاده از این سیستم کمک زیادی به افزایش راندمان خودرو و عملکرد هرچه بهتر آن میکند.
باتشکر از اینکه تا انتهای مقاله همراه ما بودید.