آشنایی با کاربردهای شمع خودرو
همانطور که می‌دانید خودرو از هزاران قطعه تشکیل می‌شود که با سرهم بندی این قطعات شروع به کار میکند. هر قطعه‌ای که در ماشین به کار برده می‌شود وظیفه خاصی برعهده دارد و در عمکرد خودرو تاثیر گذار است. از این قطعات باید به شمع خودرو اشاره کرد. شمع خودرو با اندازه‌ای هرچند کوچک، کارایی بسیار مهمی در خودرو ایفا میکند.
در اصل باید گفت خودرو بدون وجود این قطعه کوچک کاملا از کار می‌افتد و نمی‌تواند روشن شود. همانطور که متوجه شدید شمع خودرو کار استارت و روشن شدن ماشین را برعهده دارد. شمع خودرو نیز مانند دیگر قطعات طول عمر مشخص دارد و بعد از گذشتن این بازه زمانی باید برای تعویض آن اقدام کنید.
این قطعه انواع مختلفی دارد که کارایی یکسانی دارند و شما باید آن را با توجه به مدل خودرو انتخاب کنید. یعنی شمعی که تهیه می‌کنید باید با مدل ماشین شما سازگار باشد. در ادامه مقاله درباره تعویض شمع خودرو برای شما توضیح داده‌ایم، با ما همراه باشید.
شمع خودرو چیست؟
قبل از هرچیزی بهتر است با شمع ماشین و کاربرد آن در ماشین آشنا شوید سپس به بررسی خرابی و تعویض شمع می‌پردازیم. شمع خودرو یک قطعه بسیار مهم و پرکاربرد در انجام کار خودرو است. این قطعه وظیفه خاصی در خودرو برعهده دارد و از اصلی ترین وظایف آن باید به حرکت موتور خودرو اشاره کرد. به زبان ساده تر این قطعه با جرقه زدن موجب روشن شدن ماشین می‌شود. پس نتیجه می‌گیریم که در صورت خرابی و یا مشکل داشتن شمع، خودرو دیگر قادر به حرکت نخواهد بود.
سیلندرهای موتور خودرو برای سوزاندن سوخت نیاز به یک تلنگر دارند. برای به وجود آوردن احتراق (سوختن) لازم درون موتور سه عامل اصلی نقش دارند که در انجام این کار به یک دیگر کمک کرده و بدون وجود هریک از آنها کار احتراق صورت نمی‌پذیرد. این سه عامل عبارت‌اند از: اکسیژن، سوخت و حرارت. حرارت در اصل با جرقه زنی شمع ایجاد می‌شود.
جرقه تولید شده توسط شمع مانند فندکی که شعله را روشن کند موجب تامین آتش ابتدایی درون سیلندر می‌شود. می‌توان گفت هرچه جرقه تولید شده قوی تر باشد به مراتب احتراق لازم موتور هم قوی تر خواهد بود. حال باید بدانید که این شمع انرژی مورد نیاز خود را برای جرقه زدن از چه راهی تامین میکند. شمع خودرو انرژی مورد نیازش را از راه باتری ماشین به دست می‌آورد.
در اصل باید گفت که شمع انرژی الکتریکی باتری را به محفظه احتراق می‌برد و با سوزاندن ترکیب سوخت و گاز در این محفظه، موجب تامین انرژی گرمایی ماشین می‌شود. شمع باید برای ایجاد جرقه لازم در محفظه احتراق، روی سرسیلندر و بالای سیلندر قرار بگیرد. معمولا برای هر سیلندر یک یا دو شمع مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علائم خرابی و نشانه‌های تعویض شمع خودرو
همانطور که قبل تر گفته شد شمع خودرو انواع گوناگونی دارد که بر حسب ماشین شما انتخاب و استفاده می‌شوند. شمع‌ها نیز مانند دیگر قطعات خودرو با مرور زمان فرسوده و یا دچار مشکل می‌شوند. در صورت بروز هرگونه آسیب در شمع باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید. در ادامه علائم شایع خرابی شمع خودرو را برای شما توضیح داده‌ایم تا با آنها آشنا شده و در صورت مشاهده این نشانه‌ها متوجه شوید که کدام قسمت ماشین دچار مشکل شده است.
شتاب پایین
از رایج ترین دلیل خرابی شمع خودرو باید به کاهش سرعت ماشین اشاره کرد. اگر شمع دچار فرسودگی و یا خرابی شده باشد به طور موثری در میزان شتاب ماشین تاثیر می‌گذارد. البته این تنها دلیل کاهش سرعت ماشین نیست و از دلایل دیگر کم شدن شتاب خودرو باید به سنسور خراب نیز اشاره کرد اما در بیشتر مواقع این مشکل ناشی از فرسودگی شمع ماشین است.
شمع که با ایجاد جرقه موجب سوزاندن هوا و سوخت می‌شود، ممکن است با گذشت زمان مقاومت درون آن زیاد شود که این افزایش مقاومت باعث کاهش کارایی شمع می‌شود. به دنبال کاهش کارایی شمع، سرعت خودرو نیز به طور چشمگیری کم می‌شود. برای اطمینان از خرابی شمع خودرو باید به تعمیرکار مراجعه کنید. مکانیک با انجام تست خرابی شمع خودرو می‌تواند به طور قاطع به شما بگوید که شمع خودرو مشکل دارد و یا کاهش شتاب ناشی از خرابی قطعه دیگری است.
مصرف بالای سوخت
در صورتی که متوجه افزایش مصرف سوخت خودرو شدید، باید به بررسی شمع آن بپردازید. از دلایل رایج افزایش مصرف سوخت، خرابی شمع است. اگر این قطعه در حالت طبیعی باشد، سوخت را به طور موثر و کارآمد در چرخه احتراق می‌سوزاند. با این عمل، ماشین مصرف سوخت بهتری خواهد داشت.
در صورتی که الکترودهای شمع از هم دور شده و یا خیلی نزدیک شده باشند می‌توانند موجب این اتفاق می‌شوند. در این حالت نیازی به تعویض و جایگزینی شمع خودرو نیست، بلکه با مراجعه به مکانیک این مشکل حل می‌شود. تعمیرکار شمع خودرو را بیرون آورده و با بررسی آن، فاصله الکترودهای شمع را به حالت طبیعی برمی‌گرداند و بعد از آن شمع را در جای خود قرار می‌دهد.
پس نتیجه می‌گیریم از علائم خرابی شمع می‌توان افزایش مصرف سوخت را به آن نسبت داد.
خاموش شدن موتور
از علائم دیگر خرابی شمع خودرو باید به خاموش شدن موتور اشاره کرد. این مشکل در خودروهای مدرن بیشتر می‌تواند به دلیل خرابی سنسور باشد اما نباید از شمع ماشین نیز در ایجاد این مشکل قافل شد. اختلال در سیستم جرقه زنی موحب خاموشی خودرو می‌شود. این مشکل معمولا از خرابی و آسیب سیم شمع و یا همچنین نوک شمع که به سیم وصل می‌شود نشات می‌گیرد.
در صورتی که موتور دچار تکان‌های پی‌درپی شود و یا صداهای زیاد و غیر طبیعی از خود بروز دهد، نشان از آتش سوزی و احتراق ناقص موتور می‌دهد. نباید موتور را در این حالت به حال خود رها کنید و اجازه دهید این روند کار نامناسب را ادامه دهد. زیرا در این صورت آلاینده و آلودگی‌های اگزوز زیاد می‌شود و به مرور زمان موجب کاهش قدرت موتور خواهد شد.
افزایش و کاهش نیروی موتور
در بعضی موارد امکان دارد که بخواهید به خودرو شتاب بیشتری دهید اما احساس کنید موتور با تردید کار میکند. اگر در این حالت قرار بگیرید باید بدانید که موتور به درستی کار نمی‌کند. ممکن است با کمی تاخیر شتاب مورد نظر شما را تامین کند اما پس از مدتی قدرت آن دوباره کاهش یافته و کند شود. در این حالت موتور بیش از حد مجاز در روند احتراق خود هوا می‌مکد که باعث دیرکرد تحویل نیرو می‌شود.
ایجاد صدای خشن توسط موتور در دور آرام
این حالت از مواردی است که باید حساسیت زیادی روی آن داشته باشید. در صورتی که شمع خودروی شما از کار افتاده و خراب شده باشد، موتور در حالت دور آرام صداهای زیاد و بلندی از خود تولید میکند. این امر باعث ایجاد صدا و لرزش در خودرو نیز می‌شود. توصیه می‌کنیم حتما قبل از ایجاد مشکل‌های بزرگتر و هزینه‌های سنگین به بررسی شمع خودرو بپردازید. پس حواستان کاملا به این مورد در خودرو باشد.
مشکل در روشن شدن خودرو
سخت روشن شدن خودرو نیز از عواملی ناشی خرابی شمع است. اگر خودرو به خوبی استارت نخورد، فرسودگی شمع را نشان می‌دهد. همانطور که قبل تر گفته شد شمع ماشین از سه جزء اصلی تشکیل می‌شود که هرکدام مانند یک راس مثلث هستند و با کمک هم فرایند احتراق را انجام می‌دهند. پس بهتر است در صورت مشاهده هرگونه مشکل در روشن شدن خودرو آن را برای بررسی به یک تعمیرگاه برده و خرابی آن را رفع کنید.
جدا از مشکلات پیش آمده شمع‌ها پس از مدت زمانی فرسوده شده و باید با شمع نو جایگزین شوند. پس حتما بررسی شمع را انجام دهید. زیرا این کار عمر موتور خودرو را بسیار افزایش می‌دهد.
بهترین زمان برای تعویض شمع خودرو
خودرو از اجزای متفاوتی تشکیل می‌شود. هریک از این اجزا ممکن است پس از گذشت زمانی فرسوده و یا خراب شوند، که در این صورت باید برای برای تعویض آنها قدام کنید. از اجزای بسیار پر اهمیت در خودرو باید به شمع خودرو اشاره کرد. در اصل می‌توان گفت اگر شمع ماشین دچار مشکل و یا خرابی شود در کارکرد دیگر قطعات نیز تاثیر می‌گذارد و باعث اختلال در کار نیز آنها می‌شود. در ادامه مقاله شما را با بهترین زمان برای تعویض شمع خودرو آشنا می‌کنیم.
خوشبختانه شمع خودرو از قطعاتی نیست که در کوتاه مدت و به صورت پیاپی نیاز به تعویض آن باشد. شمع ماشین ممکن تا چندین سال هم نیاز به تعویض نداشته باشد و به خوبی به کار خود ادامه دهد. اما زمانی که علائمی نسبت به خرابی آن مشاهده کردید سریعا باید برای تعویض و جایگزینی آن اقدام کنید. اکثر خودروسازان توصیه می‌کنند که شمع خودرو را پس از 50 هزار کیلومتر رانندگی باید تعویض کنید.
بعضی دیگر نیز این مسافت را 40 هزار کیلومتر تایین کرده‌‌اند. البته این مسئله وقتی حکم میکند که شمع خرابی نداشته باشد و تا مسافت گفته شده به طور صحیح کار خود را ادامه داده باشد. ناگفته نماند که طول عمر شمع به نوع و عوامل دیگری هم بستگی دارد. برای نمونه شمع‌های مسی طول عمر بسیار کمتری نسبت به دیگر شمع‌ها دارند. مدل شمع‌های دیگر که با استفاده از مواد پیشرفته تر و جدید تری ساخته می‌شوند طول عمر بسیار بالا تری خواهند داشت.
تعویض شمع خودرو
تعویض شمع خودرو نیازمند مهارت در این حرفه است. شمع خودرو را خودتان نیز می‌توانید تعویض کنید، اما در صورتی که سررشته‌ای از این کار داشته باشید. همانطور که گفته شد تعویض این قطعه کار سختی نیست، اما بهتر است برای جلوگیری از هرگونه آسیب به دیگر قطعات خودرو، از یک تعمیرکار برای انجام این کار کمک بگیرید. اگر به تعویض شمع خودرو علاقه دارید و می‌خواهید این کار را خودتان انجام دهید در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
تعویض شمع خودرو شامل مراحل قدم به قدمی است که باید ترتیب انجام آن را رعایت کنید تا این کار به خوبی صورت بگیرد.
رعایت ایمنی
قبل از شروع هرکاری باید ایمنی‌های لازم این کار را بدانید تا دچار آسیب نشوید. در مرحله اول باید ابتدا ماشین را در یک مکان صاف و خشک بگذارید و صبر کنید تا موتور کاملا خنک شود. سپس شروع به تمیز کردن محفظه و سطح موتور کنید تا هنگام جدا کردن شمع و جایگزین کردن شمع جدید آلودگی‌ها و گرد و غبار‌های روی سطح موتور وارد سیلندرها نشوند، زیرا ممکن است پس از مدتی به آنها آسیب وارد کند. اگر لازم دیدید، می‌توانید باتری خودرو را جدا کنید. باید نسبت به ارتباط کوتاه بین پایانه‌های مثبت و منفی باتری حساس باشید و این اتفاق نیفتد، زیرا خطراتی به دنبال دارد. اگر احساس می‌کنید تجربه و مهارت کافی در انجام این کار را ندارید بدون اتلاف وقت آن را به تعمیر کار بسپارید.
برداشتن وایر شمع
در این مرحله باید برای برداشتن وایر اقدام کنید. جدا کردن وایر از شمع کمی دشوار بوده و به سختی جدا می‌شود. باید مراقب روکش لاستیکی وایر باشید و همچنین حواستان باشد که پایانه وایر (سیم) پاره نشود و نبرد. در صورتی که روکش سیم به شمع گیر کرد، می‌توانید از انبردست برای جدا کردن آن استفاده کنید. در این حالت باید روکش را به جلو و عقب بچرخانید تا جدا شود.
از نکات مهم این مرحله این است که باید توجه داشته باشید که کانکتور فلزی متصل به شمع داخل روکش باید همراه با آن برداشته شود تا دچار آسیب نشود. اگر به آن آسیب رسید نباید آنها را دوباره نصب کنید، زیرا با مرور زمان باعث جرقه ناقص و صدمه به دیگر اجزای خودرو می‌شود. در صورتی که حدود 5 تا 7 سال از عمر کانکتور شمع می‌گذرد باید آن را نیز تعویض کنید.
سیم‌پیچ شمع را باز کنید
سیم‌پیچ یا کویل شمع به انتهای شمع وصل است و دارای یک روکش لاستیکی عایق است. در مرحله اول باید به جداسازی کانکتور از کویل احتراق بپردازید. با فشار دادن زبانه قفل، کانکتور جدا می‌شود. در صورت نیاز از پیچ گوشتی کمک بگیرید. پس از جدا کردن کانکتور پیچ نگهدارنده را خارج کنید و سیم‌پیچ را با دقت، به عقب و جلو حرکت دهید تا باز شده و جدا شود. سپس آن را بطور مستقیم به سمت بیرون بکشید. باید دقت کنید که روکش آن دچار صدمه یا آسیبی نشود. اگر لازم دیدید سیم‌پیچ را نیز با یک سیم‌پیچ نو جایگزین کنید.
شمع را جدا کنید
برای باز کردن شمع به یک آچار بکس نیاز پیدا می‌کنید. این آچار بکس باید با مدل شمع ماشین شما همخوانی داشته باشد تا با آن فیکس شود. باید شمع خودرو را بعد از فیکس کردن در آچار بکس تقریبا نیم دور در جهت پادساعت گرد بچرخانید، اگر بعد از چرخش نیز شمع شل نشد تنها کافی است چرخش را کمی به سمت عقربه ساعت انجام دهید و در حین چرخش شمع را عقب جلو کنید. اکنون شاهد شل شدن شمع خواهید بود. اگر با این کار نیز نتوانستید شمع را شل کنید، کار را متوقف کرده و از یک تعمیرکار کمک بگیرید. زیرا با ادامه این کار ممکن است شیاهای سرسیلندر دچار آسیب شوند. در صورت آسیب شیارها باید کل موتور خودرو را خارج کنید که انجام این کار موجب هزینه‌های زیادی برای شما می‌شود.
برای نصب شمع جدید اقدام کنید
باید به این موضوع توجه داشته باشید که شمع‌ها به ترتیب تولید جرقه می‌کنند، پس حواستان باشد که هر شمع را در جای خود قرار دهید. در حین خارج کردن شمع به روشی که خودتان راحت تر هستید شمع‌ها را نشانه گذاری کنید تا بدانید کدام شمع اول و کدام شمع آخر است. نکته قابل توجه دیگر این است که قبل از نصب شمع شماره شمع جایگزین را چک کنید تا مطمئن شوید با شماره شمع خودرویتان همخوانی داشته باشد. پس از مقایسه‌های لازم و بررسی سالم بودن شمع‌های جدید آنها را در جای خود قرار دهید.
کویل‌ها را در جای درست قرار دهید
در این مرحله باید کویل‌ها و وایرها را در جای خودشان نصب کنید. توجه داشته باشید که وایر را به شمع مخصوص خودش متصل کرده باشید. قبل از متصل کردن کویل و وایر مقداری روغن گریس به آنها بمالید سپس به شمع وصل کنید.
استارت بزنید
پس از نصب و اتمام مراحل لازم است ماشین را استارت کنید. در صورتی که هیچ گونه مشکلی در استارت ماشین مشاهده نکردید پس تعویض را به خوبی انجام داده‌اید، اما اگر چراغ چک ماشین روشن شد احتمال از آن دارد که احتراق ناقص در سیلندر اتفاق افتاده است. در این صورت باید خودرو را به تعمیرگاه برده تا تعمیرکار به بررسی مشکل آن بپردازد.
علائم ظاهری خرابی شمع خودرو
علاوه بر مواردی که در بالا گفته شد با بررسی شکل ظاهری شمع نیز می‌توان به خرابی و یا فرسودگی شمع خودرو پی برد. شما می‌توانید با بررسی شمع پی ببرید که زمان تعویض آن فرا رسیده یا خیر. یکی از موارد ظاهری که در این موضوع کمک زیادی به ما میکند رنگ قسمت چینی شمع است. رنگ چینی شمع در حالت نرمال سفید است.
اگر با بررسی شمع متوجه شدید که رنگ آن از سفید به حالت تیره و زغالی رسیده یعنی شمع خودرو با بنزین ترکیب و روند جرقه زنی را به خوبی انجام نمی‌دهد. جدا از رنگ چینی اگر بر روی آن ترک خوردگی هم دیده شود یعنی شمع فرسوده شده و باید تعویض شود. روغنی بودن پایه شمع نیز از دیگر نشانه‌های ظاهری خرابی شمع خودرو است.
جمع بندی
همانطور که گفته شد حرکت ماشین بدون شمع امکان پذیر نمی‌باشد. پس در مراقبت و تعویض به موقع این قطعه دقت کنید تا موجب آسیب به دیگر تجهیزات خودرو نشوید. در این مقاله فروشگاه بازاری درباره علائم خرابی، زمان تعویض و همچنین چگونگی تعویض شمع خودرو صحبت کردیم. بنابراین متوجه شدیم خودروی ما چه زمانی به تعویض این قطعه نیاز دارد.
امیدواریم با مطالعه این مقاله به پاسخ سوالاتتان رسیده باشید.
